 |
|
Устанавіце адпаведнасць
А. Тэрміны.
Б. Наменклатура.
В. Прафесіяналізмы.
1. Устойлівыя, узнаўляльныя, не менш як двухкампанентныя моўныя адзінкі, якія спалучаюцца са словамі свабоднага ўжывання і маюць цэласнае значэнне, не роўнае суме значэнняў іх кампанентаў (калі іх разглядаць на ўзроўні слоў).
2. Словы або словазлучэнні, якія ўваходзяць у тэрміналагічную сістэму пэўнай галіны навукі, культуры, вытворчасці, абазначаюць спецыяльныя паняцці і маюць дакладнае лагічнае азначэнне.
3. Сукупнасць уласных назваў канкрэтных аб’ектаў навакольнай рэчаіснасці, якія вывучаюцца рознымі навукамі, ужываюцца ў тэхніцы, вытворчасці.
4. Словы і выразы, уласцівыя мове прадстаўнікоў якой-небудзь прафесіі або сферы дзейнасці.
22. Тэрміны:
а) ужываюць і разумеюць усе, хто гаворыць па-беларуску;
б) словы, характэрныя для навуковых прац па розных галінах ведаў, выкарыстоўваюцца ўсімі падстылямі навуковага стылю (аналіз, эксперымент, графік, пошук, абазначаць, характарызаваць і інш.);
в) словы або словазлучэнні, якія з’яўляюцца дакладнымі абазначэннямі спецыяльных паняццяў навукі, тэхнікі, вытворчасці, мастацтва і інш. Яны характарызуюцца дакладнасцю, афіцыйнасцю (нарматыўна ўзаконены), адназначнасцю (электрамагнітнае поле, выпраменьванне, баланс, цвёрдае цела і інш.).
23. Знайдзіце слова, якое ў прапанаванай тэрмінасістэме будзе лішняе. Падкрэсліце яго.
а) сэнсар, файл, дыскета, утыліт, чып, суфікс, кэш, рэдактар, праграма, база даных, цвёрды дыск, модуль;
б) знешні доўг, валавы даход, дзяржзаказ, перпендыкуляр, банкаўская сістэма, акцыз, арэнда, валюта, унутраны рынак, датацыя, крэдыт;
в) акалічнасць, сінтаксіс, назоўнік, прэфікс, банер, складаны сказ, выклічнік, эпітэт, спражэнне, флексія.
24. Выберыце з прапанаваных слоў тэрміны:
а) адзін;
б) бюджэт;
в) мора;
г) ордэн;
д) рэверс;
е) каробка;
ж) дыгітайзер;
з) кароткі;
і) рэгрэсія;
к) тоеснасць;
л) хуткасць;
м) святло;
н) алгарытм;
о) флюенс;
п) звышправоднасць;
р) істотны;
с) дэсорбцыя;
т) тры;
у) імпульс;
ў) рэагент;
ф) неабходнасць.
25. Навуковы стыль – гэта:
а) сістэма моўных сродкаў, прызначаная для перадачы і захоўвання навуковых ведаў;
б) стыль мовы дакладаў, лекцый, навуковых артыкулаў, манаграфій, тэзісаў дакладаў, падручнікаў і інш.;
в) выкарыстоўваецца ў афіцыйнай, канцылярскай, юрыдычнай, дыпламатычнай сферах.
26. Навуковы выклад вызначаецца:
а) аб’ектыўнасцю;
б) суб’ектыўнасцю;
в) лагічнай паслядоўнасцю разважанняў;
г) доказным выкладам інфармацыі;
д) інфармацыйнай насычанасцю.
27. Для навуковага стылю характэрна ўжыванне:
а) аднасастаўных сказаў, выказнікаў-інфінітываў;
б) абстрактных назоўнiкаў, назоўнiкаў роднага склону, зваротных дзеясловаў, безасабова-прэдыкатыўных слоў, аддзеяслоўных назоўнiкаў;
в) назоўнікаў з абстрактным значэннем;
г) прыметнікаў з інфармацыйнай ці класіфікацыйнай функцыяй;
д) дзеясловаў цяперашняга часу з якасным значэннем для паказу ўласцівасцей і прыкмет прадметаў і з’яў;
е) займеннікаў я, ты;
ж) пабочных канструкцый са значэннем няўпэўненасці, сумнення.
28. Жанрамі навуковай літаратуры з’яўляюцца:
а) указ, акт, мемарандум, нота;
б) манаграфія, рэферат, тэзісы, навуковы артыкул;
в) табель, сертыфікат, ліст-напамін, даведка.
29. Афіцыйна-справавы стыль пачаў фарміравацца:
а) у перыяд ВКЛ;
б) у XVIII–XIX ст.;
в) у 20-я гады XIX ст.;
г) у другой палове XX ст.;
д) у 90-я гады XX ст.
30. Афіцыйна-справавому стылю ўласцівы функцыі:
а) эмацыйная;
б) інфармацыйная;
в) стэтычная;
г) пабуджальная;
д) тлумачальная.
31. Укажыце якасці, якія не адносяцца да характарыстык афіцыйна-справавога стылю:
а) строгая дакладнасць;
б) паслядоўнасць выкладання фактаў;
в) аб’ектыўнасць;
г) абстрактна-абагульненае выкладанне матэрыялу;
д) наяўнасць маўленчых стандартаў (клішэ);
е) адсутнасць эмацыянальна афарбаваных слоў, фразеалагізмаў, выклічнікаў;
ж) адназначнасць фармулёвак;
з) сцісласць;
і) ужыванне словазлучэнняў-тэрмінаў;
к) доказнасць.
32. Для афіцыйна-справавога стылю характэрна ўжыванне:
а) фразеалагізмаў;
б) выклічнікаў;
в) аднасастаўных сказаў;
г) пытальных і клічных сказаў.
33. Дакладнасць маўлення звязана з:
а) размежаваннем паронімаў і сінонімаў;
б) размежаваннем простых і складаных сказаў;
в) размежаваннем значэнняў мнагазначных слоў;
г) размежаваннем тэрмінаў і прафесіяналізмаў;
д) размежаваннем амонімаў.
34. Празмернае ўжыванне дыялектызмаў, канцылярызмаў, слоў-паразітаў, жарганізмаў парушае:
а) дакладнасць маўлення;
б) чыстату маўлення;
в) дарэчнасць маўлення;
г) сцісласць маўлення;
д) лагічнасць маўлення.
35. Устанавіце адпаведнасць:
А. Арфаграфічныя нормы.
Б. Лексічныя нормы.
В. Стылістычныя нормы.
Г. Марфалагічныя нормы.
1. Правільны выбар слова і дарэчнасць яго прымянення.
2. Правільная пабудова словазлучэнняў, сказаў, тэкстаў.
3. Правільнае выкарыстанне моўных сродкаў паводле іх прыналежнасці да пэўных зменных часцін мовы.
4. Правільны выбар пэўных слоў, марфалагічных формаў і сінтаксічных канструкцый у адпаведнасці са стылем.
5. Правільнае ўжыванне формы слова.
Выкладчык Лахніцкая А.А.
Крытэрыі ацэнкі тэставых заданняў
| Бал | Ступень выканання заданняў |
| Менш, як на 2 балы | |
| Выканана не менш за 20 % прапанаваных заданняў | |
| Выканана не менш за 30 % прапанаваных заданняў | |
| Выканана не менш за 40 % прапанаваных заданняў | |
| Выканана не менш за 50 % прапанаваных заданняў | |
| Выканана не менш за 60 % прапанаваных заданняў | |
| Выканана не менш за 70 % прапанаваных заданняў | |
| Выканана не менш за 80 % прапанаваных заданняў | |
| Выканана не менш за 90 % прапанаваных заданняў | |
| Выкананы ўсе прапанаваныя заданні |