Здавалка
Главная | Обратная связь

Пенициллинге берілмеу

Тарихы

1928 жылы өзінің «салақтығынан», Флеминг пенициллин преператының негізін қалады. Ол Петри кеселерінің көгеріп кеткен біреуінің ішіне үңіліп, бактерияколонналарының мөлдір күйге енгенін байқайды. Соның арқасында ғылымға үлкен жаңалық әкеліп, бактериялық денелерді бұзатын пенициллин белсенді затын ойлап табады. Бастапқыда ол өзі ашқан жаңалықтың көмегімен дәрі жасауға болатынына аса сене қоймайды. Бірақ оның ісін Говард Флори мен Эрнст Борис Чейн деген мамандар 1940 - 1941 жылдар аралығында жалғастырып, пенициллинді тазалау әдісін тәжірибеге енгізді. Олар алғаш болып бактериялық инфекцияларға қарсы емдеу үшін қолданған.

Ал пенициллинді жаппай өндіру ісі Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде жолға қойылды. 1945 жылы Александр Флеминг пен жоғарыда аттары аталған екі ғалымға физиология және медицина саласы бойынша Нобель сыйлығы табыс етілді.

Қатері және сақтық шаралары

Көптеген адамдар үшін пенициллин аса пайдалы да сенімді дәрілердің бірі болып табылады. Пенициллинді шектен тыс қолдану оларға зиян келтірмейді, тек қаржысын ғана шығын етеді. Пенициллинді аз мөлшерде қолданған жағдайда ол инфекцияны толық жоя алмайды және бактериялар пенициллинге үйреніп, оған берілмейтін болып алады (оларды жою қиындайды).

Кейбір адамдарда пенициллин аллергиялық реакция туғызады. Қызыл таңдақтар немесе қызыл бөрітпелер шығып, қышуы аллергиялық реакциялардың жеңіл түріне жатады. Бұл көбіне пенициллин шанышқаннан кейін бірнеше сағаттан немесе бірнеше күннен кейін пайда болып, бірнеше күндерге созылуы мүмкін. Антигистаминдер қышығанды басуға көмектеседі. Сиректеу жағдайда қауіпті реакциялар туғызады, бұл аллергиялық естен тану деп аталады. Пенициллинді шанышқаннан немесе ішкеннен кейін адамның беті кенеттен бозарып, дем алысы қиындзйды да ол естен танады. Бұл жағдайда жедел эпинефрин (адреналин) қолдану керек. Пенициллинді қабылдай алмайтын адамдар таблетка түріндегі тетрациклинмен немесе эритромицинмен емделуіне болады. Пенициллиннен жазылатын көптеген инфекциялардан оның таблеткасын ішіп те ойдағыдай жазылуға болады. Пенициллинді егу оны таблетка түрінде қабылдаудан көрі қауіптірек. Пенициллинді ушыққан және аса қауіпті жұқпалы аурулар кезінде ғана шанышу керек.

Пенициллинге берілмеу

Кейде пенициллин өзі бұрын жойып келген инфекцияларға қарсы әсер ете алмайтын болып қалады. Бұл бактериялардың пенициллинге берілмеу қасиеті қалыптасуынан болады, бұдан әрі пенициллин бұл бактерияларды жоя алмайды. Кейде пенициллинге берілмеу қасиеті қалыптасатын инфекцияларға мыналар жатады:импетиго (тері бөрітпесі), іріңді бөрітпе және сүйек инфекциясы (остеомиелит). Егер осы инфекциялардың біреуі әдеттегі пенициллиннен жазылмаса, басқа антибиотиктерді немесе пенициллиннің айрықша түрлерін (метициллин, нафциллин, оксациллин, диклксациллин) қолданып көріңіз, олар көмектесуі мүмкін. Бүгінгі таңда дүние жүзі елдерінің көпшілігінде соз пенициллинге берілмейтін болып алды. Кейде өкпе талауратуы пенициллиннен жазылмайды, мұндайда ко-тримоксазол немесе эритромицинді қолданып көріңіз. Пенициллинді шанышқан кезде, әрқашанда адреналин (эпинефрин) дайын тұрсын. Қандай да болмасын аллергиялық реакция бір-ақ рет болғанның өзінде ол адам ешқашан да пени-циллиннің немесе ампициллиннің ешқандайда түрін, таблеткасын да, шанышатынын да қабылдамауға тиіс. Өйткені екінші қайталанған реакция анағұрлым қауіпті болуы, тіпті өлтіріп жіберуі мүмкін. (Бірақ пенициллин ішкен кезде ішіңіз өтсе, ол аллергиялық реакциядан емес. Бұл үшін пенициллинді қабылдауды тоқтатуға болмайды).

3. Химиотерапиялық препараттар

Хмиотерапия туралы түсінік
Химиотерапия-хмиялық заттардың көмегімен спецификалық антимикробтық, антипрарзиттік емдеу. Бұл заттардың микроорганизм жағдайында ауру тудырғыш микроорганизмдерге қарсы таңдамалы әсер ету қасиеттері бар.
Химиотерапияның негізін қалаушы неміс химигі П. Эрлих, ол құрамында мышьягы бар химиялық заттардың спирохеттер мен трипоносомдарға қатерлі әсер ететінін анықтады және 1910 ж. Алғашқы химиотерапевтік препарат – сальварсанды (микроорганизмдерге зиянсыз, бірақ қрздырғышты жоятын мышьяк қосындысы) шығарып алды.
1935 ж. неміс химигі Г. Домагк анилиндік бояу заттардың ішінен пронтозил немесе қызыл стрептоцитті тапты. Ол – бактерияғя ағзадан тыс әсер етпейтін, бірақ эксперименттік жануарларды стрептакоккты инфекциядан сақтайтын зат. Кейін пронтозил организмде in vivo және in vitro да да антибиотикалы активтілік көрсететін сульфаниламид түзе ыдырайтыны анықталды.
Сульфаниламидтердің микроорганизмдерге әсер теу мехинизмін Р. Вудс ашты, оның айтуынша сульфаниламидтер парааминобензой қышқылының (ПАБҚ) құрылымдық аналогтары болып табылады. Ол бактериялардың өмір сүруі үшін қажетті фоль қышқылының биосинтезіне қатысады. Бактериялар парааминобензой қышқылының орнына сульфаниламидті қолданып, өледі:

NH2 СООН SO2NH сульфаниламид
Қазіргі уақытта әртүрлі микроорганизмдер әсерінен туған ауруларды емдеу үшін қкжетті, химиотерапевтік препараттардың басым көпшілігі анықталған. Антибактериялық препараттар тобына сульфаналамидтерден басқа, нитрофуранды препараттар; оксихинолиндер, хинолиндер, имидозалар кіреді. Мысалы: Туберкулезге қарсы препараттар. Химиотерапевтік заттарға айтарлықтай аз мөлшерде саңырауқұлаққа қарсы (антимикотик) және антипротозойдтік дәрілік заттар топтары кіреді. Әрқашан вирустарға қарсы препараттарды іздеу қарқынды жүріп отырады. Вирустардың клетка ішілік абсолюттік паразиттілігіне байланысты, ол өте күрделі кезең. Соған қарамастан ацикловмр, ремантидин, рибавирин, метисазол сияқты және т.б. көптеген препараттар алынады.
Химиотерапевтік препараттардың арсында ерекше орынды антибиотиктер алады.
Антибиотиктер
Антибиотиктер - қатерлі ісіктердің дамуын және микроорганизмдердің өсуін тежейтін, микроорганизмдерден, жануарлар мен өсімдіктер клеткасынан өндірілетін химиотерапевтік заттар мен олардың туындылары.
Бірінші антибиотикті 1929 ж. ағылшын бактериологы А.Флеминг ашты. Ол көгергіш саңырауқұлағы Пенициллиум контатумды зерттеу кезінде бактериялық культураның өлуіне кедергі жасайтын затты анықтап, оны пенициллин деп атады.
1940 ж. Г.Флори және Э.Чейн пенициллинді алды. 1945 ж. А. Флеминг, Г.Флори және Э.Чейн Нобель лауреаты атағын алды.
Антибиотиктердің жіктелуі.
А.Флеминг алғашқы антибиотикті ашқаннан кейінгі 60 жыл ішінде 6000-ға жуық антибиотиктер алынды, сондықтан қазір ең маңызды мәселелердің бірі осы препараттарды жүйелеу болып отыр. Антибиотиктердің әртүрлі жіктелуі бар, бірақ оның ешқайсысы жалпы қабылданған емес. Антибиотиктердің ең басты жіктелуі, химиялық құрамына байланысты (1 таб.).
Кесте 1.Химиялық құрамына байланысты антибиотиктердің жіктелуі

Кластар Кластың атаулары Өкілдері
1 β-лактамдар Пенициллин, цефалоспорин т.б.
11 Макролиттер Эритромицин, олеандомицин т.б.
111 Амингликозидтер Стрептомицин, канамицин,гентамицин, амикацин т.б
1V Тетрациклиндер Окситетрациклин, метациклин т.б.
V Полирептидтер Полимиксин т,б.
V1 Полиендер Нистатин, амфотерицин В, фумагиллин
V11 Анаамициндар Рифампиицин т.б.
Қосымша Левомецитин, линкомицин,
класс гризеофульвин т.б.


Алыну кезіне байланысты антибиотиктерді Б топқа ажыратады.
1.саңырауқұлақтардан алынатын антибиотиктер, мысалы׃
Пенициллиум (пенициллин, гриаеофульвин), цефалоспориум (цефалоспорин), фузидум (фузудин) және т.б.
2.Актиномициттерден алынатын антибиотиктер, бұл топқа

антибиотиктердің 80% енеді. Актиномициттердің арсында ең негізгі стрептомицин, эритромицин, левомицетин, нистатин және басқа антибиотиктерді өндіретін стрептомицес өкілдері.
3.Бактериалардан алынатын антибиотиктер. Бұл мақсатта жиі
қолданылатын Бацииус және Pseudomonos өкішлдері. Бұл топқа мысал ретінде полимиксинді айтуға болады
4.Жануарлардан алынатын антибиотиктер. Оларға пияздан,
сарымсақтан, басқа өсімдіктерден алынатын фитонцидтерді жатқызуға болады. Олар өте тұрақсыз қосылыстар болғандықтан таза күйінде алынбаған. Көптеген өсімдіктердің антимикробтық қасиеті бар. Мысалы, ромашка, шалфей, календула.
Антибиотиктерді алу тәсілдері
Антибиотиктерді алудың 3 тәсілі бар
Биологиялық синтез
Бұл тәсілиен антибиотиктерді алу үшін, микроорганизмдердің жоғарғы өнімді штамдарын және оларды өсіретін арнайы қоректік ортаны пайдаланады. Мысалы, бұл тәсілмен пенициллинді алады.
Химиялық синтез.
Кейбір антибиотиктердің құрылымын білгеннен кейін, оларды химиялық синтездеу тәсілімен алу мүмкіндігі туады. Мысалы, бұл тәсілмен алынған алғашқы антибиотиктердің бірі- левомицетин.
Комбинирленген тәсіл.
Бұл тәсіл алдыңғы екі тәсілдің ұштасуы болып табылады. Биологиялық синтез жолымен антибиотиктің ядросын алса ( мысалы, пенициллиннен β-аминопенциллен қышқылы) ал, химиялық синтез жлымен оған әртүрлі радикалдарды қосады. Осы тәсілмен алынған антибиотиктерді жартылай синтетикалық деп атайды. Мысалы: жартылай синтетикалық цефалоспорин, тетрациклин антибиотиктері кеңінен қолданыс тапқан. Жартылай синтетикалық антибиотиктердің ерекшелігі олардың табиғи антибиотиктерге тұрақты микроорганизмдердің сезімталдығы болып табылады. Бұл әдіс антибиотиктер өндірісінде кеңінен қолданылады.
Антибиотиктердің әсер ету механизмі мен спектрі.
Антибиотиктерді әсер ету механизміне микроорганизмдеріне байланысты бірнеше топқа бөледі. Сонымен бірге ісікке қарсы антибиотиктер де бар. Бұлардың әрқайсысы кең спектрлік және кең емес спектрлік болып 2 подгруппаға ажыратылады.
Антибактериялық антибиотиктер- препараттардың ең көп санды тобы. Соның ішінде бактериалардың барлық өкілдеріне әсер ететін кең спектрлі әсер етушілер басым. Кең спектрлі әсері бар антибиотиктерге аминогликозидтер, тетрациклиндер және т.б. жатады. Тар спектрлі антибиотиктер бактериалардың кейбір өкілдеріне ғана әсер етеді. Мысалы: полимиксин тек грам теріс, ал ванкомицин тек грам оң бактериаларға әсер етеді.
Саңырауқұлақтарға қарсы антибиотиктер. Құрамына препараттардың аз мөлшері ғана кіреді.Кең спектрлі антибиотикке, мысалы, бластомикоз, кандидоз, аспергилез кезінде эффектілік көрсететін амфотерацин В-ны жатқызуға болады.

Антипротозоиттық антибиотиктер – аз санды препараттар. Мысалы амебиаза кезінде тар спектрлі антибиотик-фумагим пайдаланылады. Антивирусты антибиотиктердің қазіргі уақытта бірде-бір өкілі алынған жоқ.
Ісікке қарсы антибилтиктер- көп санды препараттар. Олардың цитатоксикалық әсері бар. Олардың көбісі ісіктерде қрлданылады, мысалы: рубомицин, митомицин.
Антибиотиктердің антибактериялық әсері бактериалардың өлуіне әкелетін бактерицидтік болуы мүмкін. Бактериостатикалық антибиотиктердің дозасын көбейтсе, ол да бактериалардың өлуіне әкеледі. Саңырауқұлаққа қарсы антибиотиктердің де осыған ұқсас әсері болады. Фунгицидті және фунгиостатикалық. Көбінесе ауыр ауруларға бактериоцидтік және фунгицидтік антибиотиктерді қолданады. Микроорганизмдерге антибиотиктердің әсері олардың микроб клеткасындағы биохимиялық реацияларды тежеумен байланысты. Антибиотиктерді әсер ету механизміне байланысты 4 топқа бөледі.
1.клетка қабырғасының синтезін бұзатын антибиотиктер. Бұл топқа
мысалы, в-лактамды жатқызымыз.

2.клетка мембранасының синтезін және молекулалық ұжымын
бұзатын антибиотиктер. Мысалы, полимиксин, полиендер.
3.белок синтезін бұзатын антибиотиктер. Бұл топтың өкілдері:
аминогликозидтер, тетрациклиндер, микролидтер, левомицетин.
4.НҚ синтезін тоқтататын антибиотиктер
Бұл топқа мысалы, ісікке қарсы антибиотиктер – актиномициндер (РНҚ синтезін тежейтін) және ДНҚ синтезін тежейтін- рубомицин жатады.
Антибиотиктердің қосымша әсерлері
Алынған 6000 антибиотиктерден клиникалық практикада тек 50-100 препаратты ғана қолданады. Бұның себебі көптеген антибиотиктер антимикробтық қасиет көрсеткенімен, организмге кері әсерін тигізеді. Сондықтан олар аураларды емдеуге қолданылмайды. Клиникада қолданылып жүрген антибиотиктердің өзі де организмге кері қосымша әсері бар.
Антибиотикатерапияның асқынуының бірнеше тобын ажыратады.
Токсикалық реакция. Антибиотиктердің токсикалық әсері препараттың өзінің қасиеттеріне, оның мөлшерцне, енгізу тәсілдеріне және ауру адамның жағдайына байланысты болады. Осы топтың асқынуларының арасында 1-ші орында бауырдың зақымдалуы болады. 2-ші орында нефратоксикалық әсері бар антибиотиктер тұрады. М: аминогликозидтер. Осы антибиотиктер есту нервінің қайтымсыз зақымдалуына әкеледі. Левомицетин қан жасау мүшелерін зақымдайды және оның амбриотоксикалық әсері бар. Цефалоспорин 111 витмин К синтезін бұзады, соның нәтижесінде қан құйылу құбылысы байқалады. Антибиотиктер арсында токсикалығы аз пенициллин болып саналады., бірақ оны көп уақыт пайдалану О.Ж.Ж. зақымдануына әкелуі мүмкін. Ауруға антибиотиктің токсикалық әсерін тигізбеу үшін, антибиотикті беру алдында зиянсыздығын тексеріп, үнемі антибиотиктер токсикалық әсер көрсететін мүшелерді бақылап отыру қажет.
Дисбактериоз. Кең спектрлі антибиотиктерді қолдануға ауруларды қоздырғыштарыменен бірге, осы антибиотиктерге сезгіштік көрсететін кейбір қалыпты микрофлораның түрлері жойылады. Антибиотико резистетті микроорганизмдерге орын босайды да, олар көбейіп, әртүрлі аурулардың пайда болуына себеп болады. Мысалы: стафилакоккты пневмониямен ауыратын науқаста антибиотикатерапиядан E.Coli туғызатын цистит дамуы мүмкін. Сонымен дисбактериоздың көрцнуі болып кандидимикоз болып табылады.Қалыпты микрофлораның өсіп, өнуін антибиотиктерін тежеу, оның патогенді микроорганизмдерге антогонистикалық қызметінің бұзылуына және әртүрлі аурулардың тууына әкеледі. Мысалы. E.Coliге қарсы қолданылатын антибиотиктер, организмнің дизентерияға, тырысқаққа және басқа ішек инфекцияларына сезімталдығын жоғарлатады.
Дисбактериоздың алдын алу мүмкін емес, бірақ оның соңын қадағалауға болады.
Антибактериялық антибиотиктермен қатар саңырауқұалқтарға қарсы препараттарды қолдану.
Иммундық жүйеге әсер ету.
Антибиотиктерді қолдану аллергиялық реацияларды туғызуы мүмкін. Олардың пайда болуы препараттың қасиеттеріне (ең күшті аллергендерге пенициллин және цефалоспорин жатады), енгізу әдістеріне және науқастың өзіндік сезгіштігіне тәуелді болады.
Аллергиалық реакциялар 10% жағдайда кездеседі. Бұл жағдайда бөртпе, қышыма, т.б. пайда болуы мүмкін өте сирек анафилактикалық шок деген қатты асқыну кездеседі. Бұл аурулардың алдын алу үшін антибиотикке аурудың жеке сезімталдығын біле отырып-белгілеу керек және антибиотикті енгізген соң міндетті, тиянақты түрде бақылап отыру қажет. Аллергиялық реакциялар байқалғанда антибиотиктерді қолдануға болмайды.
Антибиотиктер иммунодепрессивті әсерге ие болады. Антибиотикотерапия кезінде басқа иммундық жауап формаларына негативті әсерлер байқалуы мүмкін. Мысалы, левомицетин антиденелердің түзілуін тежейді. Ақырғы жылдарда мүшелер мен ұлпалар ауыстыру операциялар кезінде олардың бөлінуіне кедергі жасайтын циклоспорин А қолданылады. Бұл препарат саңырауқұлаққа қарсы антибиотик ретінде алынған, бірақ оның Т-жүйеге иммунодепрессивті әсері антимикробтық қасиетінен жоғары бағаланады. Антибиотиктерді енгізгенде немесе бергенде өте мұқият болу қажет, себебі антибиотиктер иммундық жүйенің әртүрлі бөліктеріне кері әсерін тигізеді.
Антибиотиктердің иммундық жүйеге әсер етуінен басқа, иммунитеттің пайда болуы кезінде микроорганизмдердің антигендік әсерінің жетіспеушілігінің себебі болуы мүмкі, антибиотиктерді қабылданғаннан кейін микроорганизмдер антигендік функциясын атқармастан өлцп қалады. Осының салдарынан жеткілікті иммунитет пайда болмайды да, ол аурудың созылмалы түрге көшуіне себеп болады, реинфекция мен рецидивтің пайда болуы байқалады. Осыған ұқсас эффект скарлатина, іш сүзегі және басқа ауруларда байқалады. Осындай асқынуды сақтандыру мақсатында иммуноантибиотикотераияны қолданады ( антибиотиктер мен вакциналарды қолдану). Антибиотиктің әсерінен аурудыңқоздырғышы жойылады, ал вакцинаның әсерінен иммунитет пайда болады.

Антибиотиктердің микроорганизмдерге әсер етуі
Макроорганизмдерге кері әсерлерінен басқа антибиотиктер адамға жағымсыз болатын микроорганизмдерлің өзінің өзгеруіне әкелуі мүмкін.

1.микроорганизмдерде морфологиялық, биохимиялық және басқа
қасиеттерініңөзгеруі мүмкін. Мысалы, антибиотикотерапиядан кейін бактериялардың L-формасы пайда болуы мүмкін. Қасиеттері өзгерген микроорганизмдерді танып, білу өте қиын, сондықтан олар пайда болған науқастарға диагноз қою да оңай емес.
2.Антибиотиктермен емдеу кезінде ьактерияларда жүре пайда
болған антибиотиетерге тұрақтылық пайда болады. Мысалы: пенициллин микроплазмаларға әсер етпейді, себебі оларда антибиотик
әсер ететін пептогликан жоқ.
Микроорганизмдердің папуляциясында антибиотиктердің жоғарғы концентрациясына тұрақты особьтар пайда болғанда жүре пайда болған тұратылықтың құрылуы туралы айтуға болады.
Жүре пацда болған тұрақтылықты 2 жақтан қарастыруға болады-генетикалық және биохимиялық.
Жүре пайда болған тұрақтылықтың генетикалық аспектілері.
Антибиотико резистенттіліктің пайда болуы бактериялды хромосоманың ішіндегі өзгерістерімен байланысты болуы мүмкін. Олар мутация нәтижесінде пайда болады. Бұндай тұрақтылықты хромосомдық тұрақталық деп атайды. Мутациялардан кейін бактерияларда бір ғана антибиотикке резистенттілік пайда болады. Хромосомдық тұрақтылық барлық генетикалық алмасуы кезінде берілуі мүмкін. Сонымен бірег, өте жиі кездесетін хромосомадан тыс резистенттілік R-плазмидтердің болуымен байланысты. R-плазмидасы бірнеше антибиотиктердің және басқа химиотерапевтік препараттарына тұрақтылығына жауапты бірнеше генді әкеледі. Ол бір бактериядан екінші бактерияға коньюгация немесе трансдукция жолдарымен беріледі. Хромосомадан тыс тұрақтылықтың пайда болуында транспозондардың маңызы зор.
Микроб клеткасына антибиотиктің бактерицидтік және бактериосататикалық әсер етуінің 3 жағдайы бар
1.антибиотик клеткаға енуі қажат

2.антибиотик мишенімен әрекеттесуі қажет. Мишень-бактериалардың
өмір сүруі үшін қажетті функция атқаратын құрылым (мысалы, бактериялық рибасома, ДНК т.б.)
3.антибиотик өзінің құрылысын сақтап қалуы қажет.
Егер осы жағдайлардың бірі орвндалмаса, онда бактерия тұрақтылық қалрына келеді. Генетикалық хабар берілгенде клеткада ферменттердің синтезіне жауапты гендер пайда болады, соның нәтижесінде клеткада антибиотиктердің әсер тигізу үшін қажетті жағдайлар мен биохимиялық реакциялар өзгереді
Жүре пайда болған тұрақтылықтың биохмиялық маңызы.
1) антибиотиктерге клетка мембранасының өткізгіштігі өзгеруі мүмкін.
(М. Бактериялардың тетрациклинге тұрақтылығы)
2) Мишеньнің өзгеруі байқалады. Мысалы: рибасомдық белоктың өзгеруі стрептомицинге тұрақтылықты туғызу мүмкін. Бұл жағдайда резистенттіліктің пайда болуы бактериялдық хромосомада орналасқан маркерлердің алмасумен байланысты.
Антибиотико резистеттіліктің пайда болуының негізгі биохимиялық механизмі- антибиотиктердің активті формасын активсізге айналдыратын ферменттердің пайда болуымен байланысты. Мысалы, стрептомициннің фосфорилденуі. Тұрақтылықтың пайда болуына ең бастымаңызы бар ферменттер-пептидазалар. Олар антибиотиктердің гидролизін тудырады. Оларға мысалы, в-лактамдық сақинаны бұзатынв-лактамазалар жатады. 98% стафиллакокктар в-лактамазалр ішінде пенициллцназаны өндіреді, сондықтан олар пенициллинге тұрақты болып келеді. Бұл ферменттердің түзілуі R-плазмидтермен және транспазондармен байланысты.
Антибиотикр тұрақтылық мәселесі, әсіресе R-плазмидтердің, өте маңызды. Бұл мәселелердің шешімі антибиотиктердің болашақта қолданылуының негізі болып табылады.
Анитбиотико резистенттіліктің дамуын алдын алу мүмкін емес, бірақ осы мәселені қиындатпау үшін кейбір ережелерді есте сақтау қажет. Антибиотиктерді тек қана рұқсатпен қолдану, емді өте жоғары мөлшерден бастау; антибиотикотерапияның 10-15 күннен кейін микроорганизмдердің тек бір топ антибиотиктерге тұрақтылығына байланысты, бір топ антибиотктерді екінші топ антибиотиктерімен алмастырамыз; жағдайға қарай тар спектрлі антибиотиктерді пайдалану; ауруханада және аймақта белгілі бір уақыттан кейін антибиотиктерді алмастыру керек; ветеринариядан антибиотктерді аз мөлщерден қолдану керек.
Егер бактериялар в-лактамазалар ферментін бөлсе, онда оның әсерін в-лактамазалардың ингибиторларын-сульбактам, клавулан қышқылдарын қолдана отырып жоюға болады.
Рационалды антибиотикотерапияның принциптері.
Микробиолгиялық принцип.
Антибиотиктерді тек аурудың қоздырушы микроорганизмдер болып,
және оған қарсы эффективті антибиотиктер болған жағдайда ғана қолдану рұқсат етіледі. Дұрыс препаратты таңдап алу үшін, сырқаттан зерттеуге алынған материал алып, қоздырғыштың таза дақылын бөліп алып, оның антибиотиктерге сезімталдығын анықтау керек.
Антибиотиктерге сезімталдықты немесе антибиотикограмманы сұйылту жіне диффузия әдістерімен анықтайды ( оларға қағаз дискілер әдісі жатады). Сұйылту әдістерінің сезімталдығы жоғарыңқы болады: оның көмегімен микроорганизмдерге антибиотиктердің эффектицтілігімен бірге оның қажаетті мөлшерін-минимальды басыну концентрациясын анықтайды.
Формокологиялық принціп.
Антибиотиктерді берерде препараттың дұрыс мөлшерін енгізу аралықтарындағы қажаетті интервалдың, антибиотикртерапияның ұзақтығын, енгізу әрекетін анықтау қажет. Препраттың фармакокинетикасын, басқа прпараттармен өзара байланысуын юілу қажет.
Клиникалық принцип.
Антибиотикті берерде сырқаттың жасын, жынысын, иммундық жүйесінің жағдайын, ауыратын ауруын, жүктіліктің болуын ескеру қажет.
Эпидемиологиялық принцип.
Антибиотиктерді таңдап аларда, науқаств қоршаған ортадағы микроорганизмдер қандай антибиотиктерге тұрақты екндігін білу керек.
Белгілі бір антибиотиктерге тұрақтылықтың таралуы тұрақты болмайды. Ол антибиотиктің қандай көлемде қолдануына байланысты болады.
Фамацевтикалық принцип.
Препараттың сақтау мезгілімен сақтану жағдайын евкеру керек. Себебі антибиотиктерді дұрыс сақтамау әртүрлі токсинді өнімдердің пайда болуына әкеледі.

 







©2015 arhivinfo.ru Все права принадлежат авторам размещенных материалов.