Главная | Обратная связь

Яуаплы м0х2ррире- С.;.К2римов.

Баш7орт телен2н программалар(V- XI кластар 0с0н) –Ижевск: КнигоГрад, 2008.160с.

Төҙөүсеәре: В.Ш.Пс2нчин 32м Ю.В.Пс2нчин.

Яуаплы м0х2ррире- С.;.К2римов.

Башҡортостан Мәғариф Министрлығы тарафынан тәҡдим ителгән программа Башҡортостан Республикаһы Сибай 7ала3ы 12-се дөйөм белем биреү м2кт2бене8 уҡыу планына ярашлы рәүештә тормошҡа ашырыла.

Был эш программаһында федераль һәм республика закондары талаптары тормошҡа ашырыла:

«Рәсәй Федерацияһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы, Рәсәй Федерацияһының «Мәғариф тураһында» Законы, «Башҡортостан Республикаһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы, Башҡортостан Республикаһының «Мәғариф тураһында» Законы, Башҡортостан Республикаһында Милли мәғарифты үҫтереү концепцияһы.

Программа йөкмәткеһе 2 йүнәлештән тора:

-у7ыусылар6ы8 телм2рен 19тере162ге беренсе й1н2леш- 262би телде8

д0р09 2йтелеше, 316ья3алыш, грамматик 32м лексик нормаларын асы7, д0р09 16л2штере1;

-икенсе й1н2леш у7ыусылар телм2рене8 грамматик т060л0ш0н, 316 байлы4ын иш2йте162н тора.Д2рест2р62 у7ыусылар6ы8 316 запасын байытыу т0рл0 к1неге162р баш7ар4анда, изложение, т0рл0 темалар4а иншалар 1тк2ре1 барышында даими р21ешт2 316лек 32м фразеологик бер2мект2р 09т0нд2 эш ва7ытында актив 42м2л42 ашырыла.

Программала ҡуйылған маҡсат һәм бурыстар:

-у7ыусылар4а баш7орт телене8 фонетика3ынан, лексика3ынан, 3216ья3алыш мен2н грамматика3ынан, стилистика3ы мен2н пунктуация3ынан, шулай у7 телде8 ижтима4и тормошта4ы функция3ы, телде8 19еше ха7ында программала билд2л2нг2н к1л2мд2 ны7лы белеем бире1;

-у7ыусылар6ы8 фекерл21ен, танып беле1 32л2тлелеген 19тере1;

-у7ыусылар6а 2с2 телене8 316 байлы4ына 3а7сыл 7араш т2тби2л21;

-у7ыусылар6ы, телде8 орфоэпик, интонацион нормаларын к162теп, д0р09, асы7 32м тасуири у7ыу к1некм2л2ре мен2н 7оралландырыу;

-балалар6ы8 орфографик 32м пунктацион к1некм2л2рен 19тере1;

-баш7орт телене8 байлы4ын, тасуирлау м0мкинлект2рен асыу аша у7ыусылар6а ту4ан телде 0йр2не1г2 216ем 7ы6ы73ыныу, ту4ан телг2, халы77а, Ватан4а то4роло7 32м 30й01, 426еллек, донья4а 7араш, кешел2р ара3ында татыулы7, ата92с2г2, ту4ан халы7ты8 быуаттар буйына туплан4ан тормош 7а4и62л2рен2, 2хла7 нормаларына х0рм2т т2рби2л2.

Төшөнсәләр:

-йәмғиәт тормошонда теледе8 роле; туған телдең әһәмиәте;

- синтаксис, стилистика; тыныш билдәләре, текст, һөйләм, һү6бәйләнеш; 7ушма һөйләм төшөнсәлре, фонетика, телмәр өндәре, ижек, һү6 ба9ымы, һу6ынҡы һәм тартын7ы өндәр; өндәр6ең бер-береһенә о7шашыуы төшөнсәләре;

- орфоэпия, төп орфоэпик норма төшөнсәләре;

- графика; алфавит; хәрефтәр6ең өндәр6е сағылдырыу төшөнсәләре;

- орфография, һу6ынҡыларҙың һәм тартын6ыларҙың дөрө9 я6ылышы, һу6ынҡыларҙың һәм тартын7ыларҙың һү66ең тамырында, ялғау6арҙа, һү6 араһында я6ылышы һәм әйтелеше, һү66е юлдан юлға күсереү;

- лексика; һү66ең лексик һәм грамматик мәғәнәһе; һү66ең тура һәм күсмә мәғәнәһе; синонимдар, антонимдар, омонимдар.

- грамматика морфема (ялғау, һү66ең бер өлөшө, ки9әге); тамыр, ниге6, яһаусы ялғау, ү6гәртеүсе ялғау; тамыр6аш һү66әр; һүъяһалыш юлдары;

- текстың эсендә һөйләмдәр6ең бер-береһенә бәйләнеп килеү саралары (юлдары); йәнле һөйләү, фәнни, күркәм (художестволы) стилдәр;

- телмәр төр6әре (типтары): хикәйәләү, тасуирлау (һүрәтләү), хөкөм сығарыу (мөнәсәбәт белдереү).

Күнекмәләр:

- фонетика, өн-хәреф, һү6ьяһалыш, һү6 тө6өлөшө буйынса анализ яһай белеү;

-

- һү6бәйләнеш, ябай ике составлы һөйләмдәр, 7ушма һөйләмдәр тө6өй белеү;

- һу6ынҡылар менән тартын7ыларҙың төп һы6аттарын дөйөм билдәләре буйынса төркөмләй, һү66әрҙең тамырында, ялғау6арында һу6ынҡылар менән тартын7ыларҙы дөрө9 я6а, өйрәнелгән орфография 7ағи6әләрен тәртипкә килтерә белеү;

-

- йәнле һәм я6ма телмәрҙә синонимдар6ы, антонимдар6ы, күсмә мәғәнәле һү66әрҙе 7уллана белеү;

-

- өндәш һү6е һәм ти8 ки9әктәре булған ябай һөйләмдәр6ә тыныш билдәләрен 7уя беле1.

Белемдәрҙе тикшереү өсөн төп контроль эштәр төрҙәре.

-диктанттар: контроль, аңлатмалы, һүҙлек, ижади, ирекле, схематик, график, “үҙ-үҙемде тикшерәм”;

-текс7а комплекслы анализ. (БДИ форматында);

- иншалар: 31рәтлә1, ижади, публицистик, фекерләү;

- изложениелар: ижади эш менән, ирекле, инша элементы менән;

- тест;

- телдән яуаптар;

- күнекмәләр;3.б.

	I сирек	II сирек	III сирек	IV сирек
Диктант
Изложение
Инша		-

Программа материалын өйрәне1 өсөн бөтәһе 102 сәғәт бирелә, аҙнаға – 3 сәғәт, шуларҙы8 9 диктанттар 0с0н, 4-изложениелар 0с0н, 4 иншалар 0с0н б1ленде.

№	Программа буйынса с242т 3аны-102 с242т	Эш планы буйынса с242т 3аны-98 с242т
	I- IV кластар6а 1телг2нде 7абатлау 0с0н-4 с242т	I- IV кластар6а 1телг2нде 7абатлау 0с0н-5 с242т
	Синтаксис 32м пунктуация -18 с242т	Синтаксис 32м пунктуация 0с0н- 16 с242т
	Фонетика.Графика.Орфография.Орфоэпия.-22 с242т	Фонетика.Графика.Орфография. Орфоэпия.-17 с242т
	Лексика.Телм2р м262ни2те-5 с242т	Лексика.Телм2р м262ни2те-12 с242т
	№16ья3алыш.Орфография.Телм2р м262ни2те-2 с242т	№16ья3алыш.Орфография.Телм2р м262ни2те-4 с242т
	Морфология.№16 т0рк0мд2ре тура3ында т0ш0нс2-2 с242т	Морфология.№16 т0рк0мд2ре тура3ында т0ш0нс2-1 с242т
	Исем 32м уны телм2р62 7улланыу-9 с242т	Исем 32м уны телм2р62 7улланыу-6 с242т
	?ылым. Уны телм2р62 7улланыу-17 с242т	?ылым. Уны телм2р62 7улланыу-16 с242т
	!телг2нде 7абатлау- 4 с242т	!телг2нде 7абатлау-4 с242т