Здавалка
Главная | Обратная связь

B) созылмалы лимфолейкоз



C) ажыратылмаған лейкоз

D) созылмалы миелолейкоз

42. Гемостаздың коагуляциялық механизмінің бұзылу патогенезіндегі маңыздысы

A) тромбоциттер санының азаюы

B) тромбоциттер қызметінің бұзылуы

C) вазопатия

D) ҮІІІ жайттың тапшылығы

E) тромбоциттің ІІb – ІІІа қабылдағыштарының ақауы

43. Тромбоцитопенияға тән

A) қан ұйуының плазмалық жайттарының тапшылығы

B) қан ұйыу уақытытын ұзаруы

C) қанағыштықтың гематомдық түрі

D) қанағыштықтың тері астылық түрі

E) қан кету уақыты қалыпты

44. Тромбоциттердің жабысуы мен шоғырлануының бұзылуын тудырмайтыны

A) кәлций және магнийдің тапшылығы

B) тромбоциттер мембранасындағы гликопротеидтердің ақаулары

C) қанда АДФ мөлшерінің жоғарылауы

D) тромбоциттер түйіршіксізденуінің бұзылуы

E) Виллебранд жайтының тапшылығы

45. Қан ұйытқыларының тұқым қуалайтын тапшылығы болады

A) гемофилияларда

B) К витамині тапшылығында

C) бауыр жеткіліксіздігінде

D) қан ұйытқыларына антиденелер түзілгенде

E) протромбиндік кешен жайттарының карбоксилденуі бұзылғанда

46. Гемофилия А-ға тәнемесі

A) жынысқа тіркесе мұра қалдыру

B) VIII жайттың тапшылығы

C) нүктелі, тері астылық қанталау

D) гемартроздар

E) қан ұйыу уақытының ұзаруы

47. Виллебранд ауруына тән емесі

A) қылтамырлық қан кету уақытының ұзаруы

B) қан ұю уақытының ұзаруы

C) тромбоциттердің жабысуы мен шоғырлануының бұзылуы

D) YIII жайт түзілуінің бұзылуы

E) YIII жайттың қан ұйытқылық белсенділігінің төмендеуі

48. ТШҚҰ-синдромы кезіндегі гиперкоагуляцияның патогенезіндегі маңыздысы

A) протромбиназа белсенділенуінің «сыртқы» және «ішкі» тетіктерінің белсенділенуі

B) гипофибриногенемия

C) қанның фибринолиздік жүйесінің белсенділенуі

D) антитромбин III тапшылығына

E) тромбоцитопатия

49. ТШҚҰ-синдромы кезіндегі гипокагуляцияның патогенезінде маңыздысы

A) пайдалану тромбоцитопениясы мен коагулопатиясы

B) қан ұйытқыштарының артық болуы

C) қанға көп мөлшерде тіндік тромбопластин түсуі

D) фибринолиз тежегіштерінің белсенділенуі

E) антитромбин III тапшылығы

50. Жаңатуылғандардың ТШҚҰ- синдромының ең айқын сатысы

A) гипокоагуляция

B) гиперкоагуляция

C) өтпелі

D) қалпына келу

51. Жаңатуылғандардың геморрагиялық ауруы дамуының патогенезінде маңызы жоғы

a) ішекте микрофлораның болмауы

b) К витаминінің тапшылығы

c) Қан ұйуының II, VII, IX, X жайттары белсенділігінің төмендеуі

d) Протромбин кешенінің карбоксилденген жайттарының мөлшері артуы

e) Емшекке кеш үйрету

52. Жаңатуылғандардың гемолиздік ауруының клиникалық көріністеріне жатады

A) мелена, кіндік жарасынан қан кету

B) тері мен шырышты қабықтардың сарғаюы

C) ядролық сарғыштану

D) гипербилирубинемия

E) ісінулер

53. Төмендегілердің қайсысы жаңа туылғандардың гемолиздік ауруын тудырмайды

A) анасы cde, A (II); баласы cDe, O (I)

B) анасы CDe, AB (IV); баласы cdE, O (I)

C) анасы cde, O (I); баласы CDe, A(II)

D) анасы cDE, O (I); баласы Cde, A (II)

E) анасы Cde, B (III); баласы cDe, B (III)

54. Жаңа туылғандардың гемолиздік ауруының көріністерінің қайсысы туылғаннан кейін ұзақ сақталады?

A) жүйке жүйесі зақымдануы (Kernikterus)симптомдарымен бірге ядролық сарғыштану

B) бүйрек жеткіліксіздігі

C) кардиогендік сілейме

D) жүрек жеткіліксіздігі


2 – кезең – клиникалық-зертханалық мәліметтерді сараптау

Ситуациялық есептерді әр сабақтан және СӨЖ-ден қараңыз

 

1.6 АУДИТОРИЯДАН ТЫС ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР (СӨЖ)

№ 1 тақырып. ТШҚҰ-синдромында тамырлық-тромбоциттік және коагуляциялық гемостаздың негізгі өзгерістері.

Мақсаты: Өзін-өзі жетілдіру құзыретін қалыптастыру

Міндеті: ТШҚҰ-синдромының этиологиясы мен патогенезін өздігінен оқу.

 

Тапсырма:

1) Оқу материалдарын мына сұрақтар бойынша оқу:

1. Тамырішілік шашыранды қан ұю (ТШҚҰ-синдромы) туралы түсінік, себептері, сатылары, гипер- және гипокоагуляцияның патогенезі.

2) ТШҚҰ-синдромының патогенездік сызбанұсқасын құрастыру

3) Ситуациялық есептерді шығару

4) Сынамалық тапсырмаларды шешу

СӨЖ орындау түрі:

Берілген әдебиеттер бойынша материалды өздігінен оқу, сынамалық тапсырмаларды орындау, ситуациялық есептерді шығару, патогенездік сызбанұсқасын құрастыру

Орындалу және бағалау критериі 2.11 «Білімді бағалау ережелері мен критерийлері» бөлімінен қараңыз.

№ 1 есеп

Науқас А., хирургиялық клиникаға жол апаты орнынан кеуде қуысының, ішінің, аяқтарының жарақаттарымен, көп мөлшерде қан жоғалтумен әкелінді. Қарап тексергенде: есі сақталған, бірақ науқас жағдайға және уақытқа сәйкес бағыт бағдарсыз сөйлейді, терісінің түсі бозғылт, тахикардия, тамыр соғысы әлсіз, АҚ 165/15 мм с.б. Науқасқа қансырап тұрған тамырларын тігу жөнінде операция жасалынды, 1200 мл донорлық қан (сақталу мерзімі 2 күннен 17 күн аралығы) және 2000 мл қан ауыстырғаштар құйылды. Реанимация бөлімшесінде: науқастың жалпы жағдайы ауыр, тахикардия сақталған, артериялық гипотензия, ентігу, тәуліктік диурез қалыптан едәуір азайған; зақымданған тіннің ұсақ тамырларынан қан кетулер болды. Зертханалық тексерістер мәліметі қан ұйуының төмендегенін, гипопротромбинемия, гипофибриногенемия және тромбоцитопенияны көрсетеді. Екінші тәулікте бүйректің қауырт жеткіліксіздігі құбылыстары дамыды. Өлім үдемелі бүйрек және жүрек-қантамыр жеткіліксіздігінен дамыды. Мәйітті ашып тексергенде ішкі ағзалардың ұсақ тамырларының көптеген тромбоздық белгілері анықталды.

  1. Науқаста қандай дерттік үрдіс дамыды: а) жарақаттан кейін, б) реанимация бөлімшесінде?
  2. Науқаста реанимация бөлімшесінде дамыған дерттік үрдістің патогенезі қандай?
  3. Науқаста бүйрек және жүрек-қантамыр жеткіліксіздігінің даму тетіктері қандай?

СӨЖ тапсыру мерзімі:

«Қан жүйесі» модулі бойынша аралық бақылау

ӘДЕБИЕТТЕР

Негізгі

1. Ә.Нұрмұхамбетулы. Патофизиология. – Алматы; РПО «Кітап», 2007

  1. Ә.Нұрмұхамбетұлы. Клиникалық патофизиология: Оқулық: – Алматы; «Эверо», 2010. – Б. 317-416
  2. Патофизиология: Учебник под/ред Литвицкого П.Ф.–М.: Гэотар-Медия. -2008.-С. 332-335
  3. Патофизиология: Учебник для мед.вузов под/ред В.В. Новицкого и Е.Д. Гольдберга О.И. Уразовой- М.: ГЭОТАР-МЕД, 2.-2009.- С. 112-144
  4. Патофизиология. Основные понятия: Учебное пособие под/ред А.В. Ефремова М.: ГЭОТАР-МЕД, 2008, С. 116-119.

Қосымша

  1. Шиффман Ф. Дж. Патофизиология крови. Пер. с англ. – М. – СПб: ЗАО «Издательство Бином», «Невский Диалект», 2007. С. 247 -253.
  2. Руководство по гематологии//Под ред. А.И Воробьева.- М.: Ньюдиамед, 2007.-1275 с.
  3. Л.А. Кузьмина. Гематология детского возраста. М.: 2001.- 400 с.

 

2. Тест тапсырмалары


1. Геморрагиялық синдромның патогенезінде маңызы бар (4)

A) фибринолиз белсенділенуінің

B) фибринолиз бәсеңсіткіштері мөлшерінің жоғарылауы

C) тромбоциттер санының азаюының

D) тромбоциттердің қызметтік қасиеттерінің бұзылуының

E) қан ұйытқылары тапшылығының

2. Гемостаздың қантамырлық-тромбоциттік тетігінің бұзылуы патогенезінде маңызы бар (4)

A) тромбоциттер саны азаюының

B) тромбоциттер қызметі бұзылуының

C) вазопатияның

D) YIII жайт тапшылығының

E) Виллебранд жайты тапшылығының

3Вазопатия кезіндегі қанағыштықтың патогенезінде маңызы бар (4)

A) қан тамырлары қабырғасының тіректік мембранасы құрылымы бұзылуының

B) ангиоэктазиялар түзілуінің

C) қан тамырлары қабырғасының тіректік мембранасының коллаген және басқа нәруыздар түзілуі бұзылуының

D) эндотелийдің иммундық кешендер және токсиндермен зақымдануы

E) қан ұйындысы тығыздалуы бұзылуының

4Тромбоцитопенияның патогенезінде маңызы бар (6)

A) сүйек кемігінде тромбоциттер түзілуі азаюының

B) тромбоциттерге қарсы антиденелер түзілуінің

C) мегакариоциттерге қарсы антиденелер түзілуінің

D) миелобластарға қарсы антиденелер түзілуінің

E) мегакариобластар өсіп-өнуі тежелуінің

F) сүйек кемігінің мегакариоциттік өскінінің лейкоздық жасушалармен

ығыстырылуының

G) сүйек кемігінің лейкоциттік өскінінің қабыну кезінде белсенділенуінің

H) қан қатпарлары түзілу үрдісінде тромбоциттердің артық «пайдалануының»

5. Тромбоцитопенияға тән (4)

A) плазмада тромбоциттерге қарсы антиденелер (IgG3) мөлшерінің жоғары лауы

B) қан ұйындысы тығыздалуының бұзылуы

C) қанағыштықтың гематомдық түрі

D) қанағыштықтың тері астылық түрі

E) қылтамырлар жарылуының жоғарылауы

6. Жүре пайда болған тромбоцитопатиялар байқалады (6)

A) қабынуға қарсы стероидты емес дәрі-дәрмектерді қабылдағанда

B) лейкоздарда

C) В 12 витамині тапшылықты анемияда

D) асқазанның ойық жара ауруында

E) ТШҚҰ синдромында

F) жүрек жеткіліксіздігінде

G) уремияда

H) бауыр беріштенуінде

7. Тұқым қуалайтын тромбоцитопатияларға жатады (7)

A) Бернар-Сулье ауруы

B) тромбоциттер мембранасында гликопротеидтер I-b ақауы

C) тромбоциттер мембранасында гликопротеидтер II-b, III-a ақаулары

D) Гланцманның тромбостениясы

E) Рандю-Ослер-Вебер ауруы

F) тығыз түйіршіктердің тапшылығы

G) альфа-түйіршіктері жинағының тапшылығы

H) сұр тромбоциттер синдромы

8. Тромбоциттердің жабысуы мен шоғырлануының бұзылуына әкеледі (5)

A) кәлций және магнийдің тапшшылығы

B) тромбоциттер мембранасында гликопротеидтер I-b ақауы

C) тромбоциттер мембранасында гликопротеидтер II-b, III-a ақаулары

D) қанағымының жылдамдауы

E) қанда АДФ мөлшерінің жоғарылауы

F) тромбоциттер түйіршіксізденуінің бұзылуы

G) коллагеннің субэндотелиалдық қабатының жалаңаштануы

H) Виллебранд жайтының тапшылығы

9. Тромбоцитопения және тромбоцитопатия кезіндегі қанағыштық байланысты (4)

A) тромбоциттер жабысуының бұзылуына

B) тромбоциттер шоғырлануының бұзылуына

C) тромбоциттердің ангиотрофиялық қызметінің бұзылуына

D) қан ұюының тромбоциттік жайттары түзілуінің бұззылуына

E) гипофибриногенемияға

10. Шырышты қабықтарға ұсақ нүктелі қан құйылу және қанағыштық тән (2)

A) гемофилия А

B) тромбоцитопенияға

C) гипофибриногенемияға

D) К гиповитаминозына

E) тромбоцитопатияға

11. Коагулопатиялардың даму тетіктері (3)

A) қан ұйытқыларының тапшылығы

B) қан ұйытқыларының артық болуы

C) антикоагулянттардың тапшылығы

D) антикоагулянттардың артық болуы

E) фибринолиздің белсенділенуі

F) фибринолиздің тежелуі

12. Антикоагулянттардың артықтығы байқалады (3)

A) гемофилияда

B) лейкоздарда

C) коллагеноздарда

D) гепаринді артық енгізгенде

E) антитромбиннің тапшылығында

F) Виллебранд ауруында

13. Қан ұйытқыларының тұқым қуалайтын тапшылығы болады (1)

A) гемофилияларда

B) К витамині тапшылығында

C) бауыр жеткіліксіздігінде

D) қан ұйытқыларына антиденелер түзілгенде

E) протромбиндік кешен жайттарының карбоксилденуі бұзылғанда

14. Қан ұйыуының бірінші кезеңінің бұзылуынан болатын коагулопатиялар байқалады (4)

A) антитромбин Ш тапшылығында

B) қан ұюының IХ жайтының тапшылығында

C) қан ұюының VIII жайтының тапшылығында

D) қанның фибринолиздік жүйесінің белсенділенуенде

E) қан ұюының XI жайтының тапшылығында

F) қан ұюының II жайтының тапшылығында

G) қан ұюының V жайтының тапшылығында

H) гипопротромбинемияда

15. Гемофилия А-ға тән (8)

A) жынысқа тіркесе мұра қалдыру

B) мұра қалдырудың аутосомдық-рецессивтік түрі

C) мұра қалдырудың рецессивтік түрі

D) VIII жайттың тапшылығы

E) IX жайттың тапшылығы

F) қанағыштықтың гематомдық түрі

G) нүктелі, тері астылық қанталау

H) гемартроздар

I) қан ұйыу уақытының ұзаруы

J) қан ағу уақыты қалыпты

K) қан ағу уақытының ұзаруы

L) белсенді протромбиназа түзілуінің бұзылуы

M) тромбин түзілуінің бұзылуы

16. Қан ұюының екінші кезеңінің бұзылуынан болатын коагулопатиялар байқалады (2)

A) фибриногеннің тапшылығында

B) протромбиннің тапшылығында

C) антигемофилдік глобулин А тапшылығында

D) антигемофилдік глобулин В тапшылығында

E) К гиповитаминозында

17. К витаминінің тапшылығы кезіндегі протромбиндік кешен жайттары белсенділігінің төмендеуі байланысты (1)

A) II, VII, IX, X жайттар карбоксилденуінің бұзылуына

B) II, VII, IX, X жайттар тотығуының бұзылуына

C) II, VII, IX, X жайттар метилденуінің бұзылуына

18. Қан ұюының К витаминіне тәуелді жайттардың тапшылығынан болатын коагулопатия пайда болуы мүмкін (6)

A) ахолияда

B) дисбактериоздарда

C) бауыр дерттерінде

D) асқазан дерттерінде

A) механикалық сарғыштануда

B) жаңа туылғандарда

C) гемолиздік сарғыштануда

D) әсері тікелей емес антикоагулянттарды артық енгізгенде

19. Қан ұюының үшінші кезеңінің бұзылуынан болатын коагулопатиялар байқалады (2)

A) антитромбин артық болғанда

B) гипофибриногенемияда

C) қан ұюының Ш жайтының тапшылығында

D) қан ұюының Х жайтының тапшылығында

E) қан ұюының ХI жайтының тапшылығында

F) фибринолиздің белсенділенуінде

20Фибринолиздің белсенділенуі байқалады (5)

A) плазминогеннің тіндік белсендіргіштері артық түзілгенде

B) плазминогеннің тіндік белсендіргіштерінің түзілуі бұзылғанда

C) плазминогеннің тіндік белсендіргіштерін бәсеңсіткіштерінің тапшылығында

D) бауырда плазминоген түзілуі азайғанда

E) альфа-2-антиплазминнің тұқым қуалайтын тапшылығында

F) қанға стрептокиназа және басқа да микробтық киназалар артық түскенде

G) фибринолиздің эндотелийлік белсендіргіштері белсенділенгенде

21. Виллебранд ауруына тән (4)

A) қылтамырлық қан кету уақытының ұзаруы

B) қан ұю уақытының ұзаруы

C) тромбоциттердің жабысуы мен шоғырлануының бұзылуы

D) YIII жайт түзілуінің бұзылуы

E) YIII жайттың қан ұйытқылық белсенділігінің төмендеуі

22. ТШҚҰ– синдромының дамуына әкелуі мүмкін (4)

A) сепсис

B) қағанақтың сырылуы

C) К гиповитаминозы

D) аумақты хирургиялық әрекеттер

E) дерттік иммундық үрдістер

23. ТШҚҰ-синдромы кезіндегі гиперкоагуляцияның патогенезі бай ланысты (4)

A) протромбиназа белсенділенуінің «сыртқы» және «ішкі» тетіктерінің белсенділенуіне

B) қанға тіндік тромбопластиннің көп мөлшерде түсуіне

C) эндотелийдің жүйелік зақымдануына

D) антитромбин III тапшылығына

E) қанның фибринолиздік жүйесінің белсенділенуіне

F) қан ұйытқыштары мөлшерінің қанда жоғарылауына

24. ТШҚҰ-синдромы кезіндегі гипокагуляцияның патогенезі байланысты (4)

A) пайдалану коагулопатиясына

B) қан ұйытқыштарының артық болуына

C) пайдалану тромбоцитопениясына

D) гипофибриногенемияға

E) фибринолиз және антикоагулянттардың белсенділенуіне

25. ТШҚҰ-синдромы кезіндегі қан кетулердің дамуы байланысты (4)

A) плазминоген жүйесінің белсенділенуіне

B) қан ұйытқыштарының артық пайдалануына

C) тромбоцитопатияның дамуына

D) пайдалану тромбоцитопениясына

E) тіндік тромбопластин шығуының жоғарылауына

26. Жаңатуылғандар мен шалатуылған балаларда ТШҚҰ- синдромы дамуымен қабаттасатын аурулар (4)

A) сепсис

B) жаңатуылғандардың РДС

C) туылу кезіндегі жарақат

D) жаңатуылғандардығ гемолиздік ауруы

E) жұмсақ таңдай мен жоғарғы еріннің ақауы

27. Жаңатуылғандар мен шалатуылған балаларда ТШҚҰ- синдромы дамуына әкелетін жайттар: (4)

A) эритроциттердің физиологиялық гемолизі

B) гемостаз жүйесінің реттелуінің жетілмеуі

C) ұрықтық даму кезеңіндегі нәруыздардың ыдырауы

D) ерте постнаталды кезеңдегі «бактериалдық пресс»

E) гипофибриногенемия

28. Жаңатуылғандардың ТШҚҰ- синдромының ең айқын сатысы (1)

A) гипокоагуляция

B) гиперкоагуляция

C) өтпелі

D) қалпына келу

29. Жаңатуылғандардың геморрагиялық ауруы дамуының патогенезіндегі маңыздысы (4)

a) ішекте микрофлораның болмауы

b) К витаминінің тапшылығы

c) Қан ұйуының II, VII, IX, X жайттары белсенділігінің төмендеуі

d) Протромбин кешенінің карбоксилденген жайттарының мөлшері артуы

e) Емшекке кеш үйрету

30. Жаңатуылғандардың геморрагиялық ауруы клиникалық көріністеріне жатады (3)

A) мелена

B) кіндік жарасынан қан кету

C) тері астына қан құйылу, гематомалар

D) ядролық сарғыштану

E) гипербилирубинемия


ТӘЖІРИБЕЛІК ДАҒДЫЛАР ТІЗІМІ

  1. Әртүрлі анемиясы бар науқастардың гемограммасын сараптай білу
  2. Әртүрлі лейкоцитозы мен лейкопениясы бар науқастардың гемограммасын сараптай білу
  3. Әртүрлі лейкозы бар науқастардың гемограммасын сараптай білу
  4. Анемиялық, геморрагиялық, миело- және лимфопролиферациялық синдромдардың клиникалық көріністерінің патогенезін түсіндіре білу

Оқыту құралдары:

1) Дәрістердің барлық тақырыптарынан қазақ, орыс, ағылшын тілдеріндегі мультимедиялық көрсетілімі

2) Сабақтардың мультимедиялық көрсетілімі

3) Компьютерлік оқыту бағдарламалары мына тақырыптардан:

· Анемиялар

· Лейкоцитоз, лейкоцитопениялар

· Гемостаз патофизиологиясы

· Лейкоздар

4) Сабақтарда қолданылатын көрсетілім материалдары

Тақырып № Сабақ тақырыптары Көрнекі құрал түрі Кестелер мен папка №№
Анемиялар (дәріс) СD-диск «Патофизиология бойынша дәрістер»  
Лимфо- және миелопролиферациялық синдром (дәр) СD-диск «Патофизиология бойынша дәрістер»  
Гемостаз бұзылыстары (дәріс) СD-диск «Патофизиология бойынша дәрістер»  
Анемиялар Таратылатын материал Компьютерлік оқыту бағдарламасы Кестелер   Жағындылар   ЖМ 7- ТЖ     17.1 Қан түзілу схемасы 17.2 Эритроциттердің сапалық өзгерістері 17.3 Анемиялардың жіктелуі 17.4 Сау адамның гематологиялық көрсеткіштері 17.5 Қауырт постгеморрагиялық анемия 17.6 Жаңа туылғандардың гемолиздік ауруы 17.7 Тұқым қуатын гемолиздік анемиялар 17.8Гемолиздік анемияларды аңғарымдау 17.9 Гемолиздік анемиялардың клиникалық көріністері 17.10 Темірдің алмасуы 17.11 Теміртапшылықты анемия 17.12 Теміртапшылықты анемияны аңғарымдау 17.13 В12-тапшылықты анемия 17.14 В12-тапшылықты анемияны аңғарымдау 17.15 В12-тапшылықты анемиядағы қан көрінісі 17.16 аплазиялық анемия 17.17 Эритремия М-17.1 теміртапшылықты анемия М-17.2 Гемолиздік анемиялар
Лимфо- және миелопролиферациялық синдром Таратылатын материал кестелер   Жағындылар     Компьютерлік оқыту бағдарламасы СD-диск ЖМ 7- ТЖ   18.1 лейкоцитоздардың жіктелуі 18.2 лейкоциттердің сапалық өзгерістері 19.1 Қауырт лейкоз 19.2 Қауырт лейкозды аңғарымдау 19.3 Созылмалы миелолейкоз 19.4 Созылмалы лимфолейкоз М-18.1 Лейкоцитоздар М-19.1 Созылмалы лимфолейкоз М-19.2 Миелолейкоз М-19.3 Қауырт лейкоз Лейкоцитоздар. Лейкопениялар Лейкоздар
Гемостаз бұзылыстары Таратылатын материал кестелер   Компьютерлік оқыту бағдарламасы СD-диск ЖМ 7- ТЖ 20.1 Қан ұйуының схемасы 20.2 Тамыр қабырғасының гемостаздағы рөлі 20.3 Тромбоцитопения, тромбоцитопатия 20.4 Гемофилиялар 20.5 Фибринолиз жүйесі Гемостаз бұзылыстары
  Аспаптар Микроскоптар

 







©2015 arhivinfo.ru Все права принадлежат авторам размещенных материалов.