Чувство прекрасного 9 страница
[62] Le livre du chevalier de la Tour-Landry. P. 80, 81; ср.: Machot. Livre du Voir-Dit. P. 143 ff. [63] Le livre du chevalier de la Tour-Landry. P. 55, 63, 73, 79. [64] Nic.de Clemanges. Op. cit. P. 145. [65] Quinze joyes de mariage. P. 127; cp. p. 19, 25, 124. [66] Froissart (ed. Luce). XI. P. 225 ff. [67] Chron. Montis S. Agnetis. P. 341; Pool J. C. Frederik van Heilo en zijne schriften. Amsterdam, 1866. P. 126; ср.: с Хендриком Манде в: // W. Moll, Joh. Brugman en het godsdienstig leven onzer vaderen in de 15[е] eeuw. Amsterdam, 1854, 2 vol. I. P. 264. [68] Gerson. Centilogium de impulsibus // Opera. III. P. 154. [69] Deschamps. IV. P. 332, № 807; ср.: I. P. 272, № 146: "Si n'y a si meschant qui encor ne die "Je regni Dieu ..." ["И не сыщется ни одного столь ничтожного, кто бы не сказал: "Je regni Dieu".. " (см. прим. 10* к гл. XII)]. [70] Gerson. Adversus lascivas imagines // Opera. III. P. 292; Sermo de nativitate Domini // Opera. III. P. 946. [71] Deschamps. I. P. 271 ff., № 145, 146. P. 217, № 105; ср.: II. P. LVI; Gerson. Opera. III. P. 85. [72] Gerson. Considerations sur les peches de blaspheme // Opera. III. P. 889. [73] Regulae morales // Ibid. III. P. 85. [74] Ordonnances des rois de France. VIII. P. 130; Rel. de S. Denis. II. P. 533. [75] P. d'Ailly. De reformatione. Cap. 6; De reform. laicorum // Gereon. Opera. Н. Р. 914. [76] Gerson. Contra foedam tentationem blasphemiae // Opera. III. P. 243. [77] Gerson. Regulae morales // Opera. III. P. 85. [78] Gerson. Contra foedam tentationem blasphemiae // Opera. III. P. 246: "hi qui audacter contra fidem loquuntur in forma joci etc." ["те, кои под видом шутки выступают дерзко противу веры"]. [79] Cent nouvelles nouvelles. II. P. 205. [80] Gerson. Sermo de S. Nicolao // Opera. III. P. 1577; De parvulis ad Christum trahendis // Ibid. P. 279. Против этой пословицы высказывается также: Dion. Cart. Inter Jesum et puerum dialogus, art. 2 // Opera. XXXVIII. P. 190. [81] Gerson. De distinctione verarum visionum a falsis // Opera. I. P. 45. [82] Ibid. P. 28. [83] Petrus Damiani. Op. XII. P. 29 // Patrologiae cursus completus. Series lat. CXLV. Col. 283; ср. для XII и XIII вв.: Hauck A. Kirchengeschichte Deutschlands. IV. S. 81, 898. [84] Deschamps. VI. P. 109. № 1167 // Ibid. № 1222; Commynes. I. P. 449. [85] Froissart (ed. Kervyn). XIV. P. 67. [86] Rel. de S. Denis. I. P. 102, 104; Jean Juvenal des Ursins. P. 346. [87] Jacques du Clercq. II. P. 227, 340; IV. P. 59; ср.: Molinet. IV. P. 390; Rel. de S. Denis. I. P. 643. [88] Joh. de Monasteriolo. Epistolae / Ed. Martene et Durand, Ampl. Coll. II. P. 1415; cp. p. 1465, ep. [письма] 75, 76 Амброзио де Милииса к Гонтье Колю, где он жалуется на Жана де Монтрея. [89] Gerson. Sermo III in die Sancti Ludovici // Opera. III. P. 1451. [90] Gerson. Contra impugnantes ordinem Carthusiensium // Opera. II. P. 713. [91] Gerson. De decem praeceptis // Opera. I. P. 245. [92] Gerson. Sermo de nativitate Domini // Opera. III. P. 947. [93] Nic. de Clemanges. De novis celebr. etc. P. 151. [94] Villon. Testament. Vs. 893 ff. (ed. Longnon). P. 57. [95] Gerson. Sermo de nativitate Domini // Opera. III. P. 947; Regulae morales // Ibid. P. 86; Liber de vita spirituali animae // Ibid. P. 66. [96] Hist, translationis corporis sanctissimi ecclesiae doctoris divi Thom. de Aq., 1368 / Auct. fr. Raymundo Hugonis O. P. // Acta sanctorum. Mart. I. P. 725. [97] Сообщение папских посланцев епископа Конрада Хильдесхаймского и аббата Германа Георгентальского об опросе свидетелей относительно св. Елизаветы, имевшем место в Марбурге в январе 1235 г.; ср.: Huyskens A. Quellenstudien z. Geschichte d. hl. Elisabeth. Marburg, 1908. S. 139. [98] Rel. de S. Denis. И. Р. 37. [99] Quicherat. Proces. I. P. 295; III. P. 99, 2191; Champion P. Proces de condamnation de Jeanne d'Arc. P., 1921. II. P. 184; ср.: Huizinga J. Bernard Shaw's Heilige // Wege der Kulturgeschichte. Munchen, 1930. S. 171-207. [100] См. прим. 108. [101] Chastellain. III. P. 407; IV. P. 216. [102] Deschamps. 1. P. 277, № 150. [103] Ibid. II. P. 348, № 314. [104] Из: Johann Ecks Pfarrbuch fur U. L. Frau in Ingolstadt // Reformationsgesch. Studien u. Texte, Munster, 1908, 4/5. Цит. по: Arch. f. Kulturgeschichte. 1910. 8. S. 103. [105] Johseph Seitz. Die Verehrung des heil. Joseph in ihrer geschichtlichen Entwicklung etc. Freiburg, 1908. [106] Le livre du chevalier de la Tour-Landry. P. 212. [107] Bibl. Nat. (Paris). Ms. franc., 1875 // Ch. Oulmont. Le Verger, le Temple et la Cellule, essai sur la sensualite dans les ?uvres de mystique religieuse. P., 1912. P. 284 ff. [108] Об изображении святых прежде всего см.: Male E. L'art religieux a la fin du moyen age. Chap. IV. [109] Deschamps. I. P. 114, № 32; VI. P. 243, № 1237. [110] Бамбергский миссал 1490 г., цит. по: Uhrig. Die vierzehn hl. Nothelfer (XIV Auxiliatores) // Theol. Quartalschrift. 1888. LXX. S. 72; ср. Утрехтский миссал 1514 г. и Доминиканский миссал 1550 г.: Acta sanctorum. Apr. III. P. 149. [111] Uhrig. Op. cit. [112] Erasmus. Ratio seu methodus compendio perveniendi ad veram theologiam. Basel, 1520. P. 171. [113] Так же изображалась и Марфа (в цитировавшейся выше балладе Дешана), поразившая Тараску из Тараскона. [114] ?uvres de Coquillart / Ed. Ch. d'Hericault (Bibl. elzevirienne). 1857. Н. P. 281. [115] Deschamps. VI. P. 232, № 1230. [116] Rob. Gaguini Ep. et. Or / Ed. Thuasne. II. P. 176: Еще 30 лет назад в одной из деревень Северного Брабанта некоего хромого, дабы не пугать его с его тезками, называли "пиевой ногой". [117] Colloquia, Exequiae Seraphicae / Ed. Elzevier. 1636. P. 620. Ср.: Allen. II. P. 303, ep. 447, lin. 426. [118] Gargantua. Chap. 45. [119] Apologie pour Herodote. Chap. 38 / Ed. Ristelhuber. 1879. II. P. 324. [120] Deschamps. VIII. P. 201, № 1489. [121] Gerson. De Angelis // Opera. III. P. 1481; De praeceptis decalogi // Ibid. I. P. 431 ; Oratio ad bonum angelum suum // Ibid. HI. P. 511 ; Tractatus VIII super Magnificat // Ibid. IV. P. 370; ср.: III. P. 137, 553, 739. [122] Gerson. Opera. IV. P. 398. [123] Ср. эту главу с автобиографическими записками странного Опицинуса де Канистриса: Opicinus de Canistris // Hrsg. R. Salomon. Das Weltbild eines avignonesischen Klerikers // Vortrage der Bibliothek Warburg, 1926-927. Leipzig, 1930.
ГЛАВА ТРИНАДЦАТАЯ
[1] Monstrelet. IV. P. 304. [2] Bern. Sien. Opera. I. P. 100 // Hefele. Op. cit. P. 36. [3] Les cent nouvelles nouvelles. II. P. 153; Les quinze joyes de mariage. P. 111, 215. [4] Molinet. Faictz et dictz. Fol. 188 v. [5] Journal d'un bourgeois. P. 336; cp. p. 242, № 514. [6] Ghillebert de Lannoy. ?uvres / Ed. Ch. Potvin. Louvain, 1878. P. 163. То же сообщает и Ренье Знуа об уличной стычке между хуксами и кабельяусами в Харлеме в 1444 г.: Rerum belgicarum Annales / Ed. Sweertius. Antwerpen, 1620. P. 149. [7] Les cent nouvelles nouvelles. II. P. 101. [8] Le Jouvencel. II. P. 107. [9] Songe du viel pelerin // Jorga. Phil. de Mezieres. P. 423, № 6. [10] Journal d'un bourgeois. P. 214, 289, № 2. [11] Gerson. Opera. I. P. 206. [12] Jorga. Op. cit. P. 308. [13] Moll W. Johannes Brugman. Н. P. 125. [14] Chastellain. IV. P. 263-265. [15] Ibid. II. P. 300; VII. P. 222; Jean Germain. Liber de Virtutibus. P. 10 (упомянутая здесь менее строгая практика поста может относиться к иному времени); Jean Jouffroy. De Philippo duce oratio (Chron. rel. a l'hist. de Belg. sous la dom. des ducs de Bourg. III). P. 118; Fillastre G. Le premier livre de la Toison d'or. Fol. 131. О набожности Филиппа Доброго см.: Huizinga J. La physionomie morale de Philippe le Bon // Annales de Bourgogne. 1932 (Verzamelde Werken. П. Р. 216 ff.). [16] La Marche. И. Р. 40. [17] Monstrelet. IV. P. 302. [18] Jorga. Op. cit. P. 350. [19] Ibid. P. 444; Champion. Villon. I. P. 17. [20] ?uvres du roi Rene / Ed. Quatrebarbes. I. P. CX. [21] Княжеская пустынь в замке Рипай (близ Тонона на Женевском озере) уже в эти годы привлекала большое внимание и давала повод к преувеличенным слухам, которые в конце концов переросли в откровенную клевету. Для Амедея VIII, впоследствии антипапы Феликса V, с его бегством от мира, все это, без сомнения, было преисполнено глубочайшей серьезности. Мах Bruuchet (Le chateau de Ripaille. P., 1907) показывает, что выражение "faire ripaille" ["пировать, кутить"] с названием замка не имеет ничего общего; однако, по-видимому, он заходит чересчур далеко, когда и с такими трезвыми сведениями, как у: Monstrelet. V. Р. 112, — также разделывается как с клеветническими. [22] La Marche. I. P. 194. [23] Acta Sanctorum. Jan. II. P. 1018. [24] Jorga. Op. cit. P. 509, 512. [25] В данном случае не имеет значения, признавала ли Церковь этих лиц святыми или только блаженными. [26] Andre du Chesne. Hist. de la maison de Chastillon sur Marne. P., 1621; Preuves. P. 126— 131; Extraict de l'enqueste fait pour la canonisation de Charles de Blois. P. 223, 234; Monuments du proces de canonisation du bienheureux Charles de Blois, duc de Bretagne. S. Brieuc, 1921, a также: Rev. des quest. hist. 1926. CV. P. 108. Сопричисление лику блаженных было завершено только к 1904 г. [27] Froissart (ed Luce). VI. P. 168. [28] James W. The varieties of religious experience. P. 370 f. [29] Ordonnances des rois de France. VIII. P. 398, nov. 1400; P. 426, 18 mars. 1401. [30] Memoires de Pierre Salmon / Ed. Buchon. Coll. de chron. nationales. 3[e] Supplement de Froissart. XV. P. 49. [31] Froissart (ed. Kervyn). XIII. P. 40. [32] Acta Sanctorum. Juli. I. P. 486-628. Проф. Венсинк обратил мое внимание на то, что обычай ежедневно записывать свои прегрешения был освящен весьма давней традицией, что он был описан еще Иоанном Лествичником (ок. 600 г.): Johannes Climacus. Scala Paradisi / Ed. Raderus. P., 1633. P. 65; что он известен также исламу (у Газали) и что придерживаться его рекомендует и Игнатий Лойола в своих Exercitia spiritualia [Духовных упражнениях]. [33] Dupont Renier G. Jean d'Orleans, comte d'Angouleme d'apres sa bibliotheque // Luchaire. Melanges d'histoire du Moyen age. III (1897). P. 39-88; Idem. La captivite de Jean d'Orleans, comte d'Angouleme // Revue historique. 1896. LXII. P. 42-74. [34] La Marche. I. P. 180. [35] Lettres de Louis XI. VI. P. 514; ср.: V. P. 86; X. P. 65. [36] Commynes. I. P. 291. [37] Ibid. II. P. 67, 68. [38] Ibid. II. P. 57; Lettres de Louis XI. X. P. 16; IX. P. 260. Такой agnus scythicus ранее находился в Колониальном музее в Харлеме. [39] Chron. scand. II. P. 122. [40] Commynes. II. P. 55, 77. [41] Acta Sanctorum. Apr. I. P. 115; Lettres de Louis XI. X. P. 76. 90. [42] "Sed volens caute atque astute agere, propterea quod a pluribus fuisset sub umbra sanctitatis deceptus, decrevit variis modis experiri virtutem servi Dei" (Acta Sanctorum, 1. с.). [43] Ibid. P. 108; Commynes. II. P. 55. [44] Lettres de Louis XI. X. P. 124, 29 juin 1483. Поскольку пастернак (pastenargues) был вполне обычен в этих местах, следует предположить, что король имел в виду pasteques, т.е. арбузы. [45] Ibid. X. Р. 4 etc.; Commynes. II. P. 54. [46] Commynes. II. P. 56; Acta Sanctorum, 1. с. [47] Renaudet A. Prereforme et Humanisme a Paris. P. 172. [48] Doutrepont. P. 226. [49] Vita Dionysii auct. Theod. Leor // Dion. Opera. I. P. XLII ff.; Idem. De vita et regimine principium. XXXVII. P. 497. [50] Opera. XLI. P. 621; Mougel D. A. Denys le chartreux, sa vie etc. Montreuil, 1 896. P. 63. [51] Opera. XLI. P. 617; Vita // Opera. I. P. XXXI; Mougel D. A. Op. cit. P. 51; Bijdragen en mededeelingen van het historisch genootschap te Utrecht. XVIII. P. 331. [52] Opera. XXXIX. P. 496; Mougel D. A. P. 54; Moll. Johannes Brugman. I. P. 74; Kerkgesch. II. 2. P. 124; Krogh-Tonning K. Der letzte Scholastiker, Eine Apologie. Freiburg, 1904. S. 175. [53] Mougel D. A. Op. cit. P. 58. [54] Opera. XXXVI. P. 178; De mutua cognitione. [55] Vita // Opera. I. P. XXIV, XXXVIII. [56] Ibid. P. XXVI. [57] De munificentia et beneficiis Dei // Opera. XXXIV. P. 319, art. 26.
©2015 arhivinfo.ru Все права принадлежат авторам размещенных материалов.
|