Раздзел II. Спецыфіка фанетычна-арфаэпічнай сістэмыСтр 1 из 3Следующая ⇒
ЗАЦВЯРДЖАЮ Першы прарэктар УА “Беларускі дзяржаўны універсітэт культуры і мастацтваў” __________________ Ю.П.Бондар “____” _________________ 2014 г. Рэгiстрацыйны № ВД-_____ / баз.
БЕЛАРУСКАЯ МОВА (ПРАФЕСІЙНАЯ ЛЕКСІКА) Вучэбная праграма для спецыяльнасцяў універсітэта
Мінск 2014 Складальнiкі: В.А.Гуліцкая, прафесар кафедры беларускай філалогіі і сусветнай літаратуры ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў”, кандыдат філалагічных навук, дацэнт; А.А.Жэлуновіч, загадчык кафедры рускай мовы як замежнай установы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў”, кандыдат філалагічных навук, дацэнт; А.М.Пісарэнка, прафесар кафедры беларускай філалогіі і сусветнай літаратуры ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў”, кандыдат філалагічных навук, дацэнт; В.В.Шунейка, старшы выкладчык кафедры беларускай філалогіі і сусветнай літаратуры ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў” Рэцэнзенты: А.С.Васілеўская, дацэнт кафедры беларускай мовы і методыкі яе выкладання ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны педагагічны універсітэт імя М.Танка”, кандыдат філалагічных навук, дацэнт; С.А.Паўлава, дацэнт кафедры менеджменту інфармацыйна-дакументнай сферы ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны універсітэт культуры і мастацтваў”, кандыдат філалагічных навук, дацэнт Рэкамендавана да зацвярджэння: кафедрай беларускай філалогіі і сусветнай літаратуры ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны універсітэт культуры і мастацтваў” (пратакол № 3 ад 04.11.2008 г.); прэзідыумам навукова-метадычнага савета ўстановы адукацыі “Беларускі дзяржаўны універсітэт культуры і мастацтваў” (пратакол № 5 ад 10.03.2009 г.)
Курс “Беларуская мова (прафесійная лексіка)” чытаецца на ўсіх факультэтах БДУ культуры і мастацтваў у адпаведнасці з прынцыпамі сацыяльна-гуманітарнай падрыхтоўкі студэнтаў у вышэйшай навучальнай установе, прызнаннем у сучасным грамадстве беларускай мовы найгалоўнейшым інструментам інфармацыйнага ўздзеяння, а таксама адной з састаўных частак беларускай нацыянальнай культуры. Мэтакурса: падрыхтаваць у галіне прафесійна арыентаванага навучання не проста граматнага спецыяліста, а інтэлігента як камунікатыўна развітую асобу, якая магла б на дастаткова высокім узроўні развіваць сацыяльна-асобасную кампетэнцыю: наладжваць зносіны на роднай мове ў сацыякультурнай прасторы; захоўваць нацыянальную спадчыну; праяўляць грамадзянскасць і патрыятызм; з’яўляцца актыўным носьбітам культурных здабыткаў, які здольны спрыяць павышэнню грамадскага прэстыжу беларускай літаратурнай мовы як мовы тытульнай нацыі ў Рэспубліцы Беларусь. Курс “Беларуская мова (прафесійная лексіка)” павінен сістэматызаваць і паглыбляць веды студэнтаў у галіне фанетыкі і арфаэпіі, марфалогіі і правапісу, лексікалогіі і лексікаграфіі, функцыянальнай стылістыкі і культуры маўлення; сфарміраваць навыкі і ўменні ў розных відах маўленчай дзейнасці, навучыць прыёмам самастойнай работы з моўным і маўленчым матэрыялам у паўсядзённай, вучэбна-навуковай і будучай прафесійнай дзейнасці. Асноўныя задачы курса: – паглыбляць і замацоўваць тэарэтычныя веды па ўсіх раздзелах мовазнаўства; – дыферэнцыравана ўводзіць у моўную практыку спецыяльныя лексемы і фраземы тэрміналагічнага характару; – развіваць моўна-эстэтычны густ студэнтаў; – выпрацоўваць у студэнтаў патрабавальнасць да чысціні і правільнасці маўлення ў сацыякультурнай і вучэбна-навуковай сферах дзейнасці; – узбагачаць прафесійны слоўнікавы запас будучых спецыялістаў; – навучыць карыстацца рознымі лексікаграфічнымі даведнікамі, у прыватнасці, галіновымі тэрміналагічнымі слоўнікамі; – развіваць моўную (вусную і пісьмовую) кампетэнцыю студэнтаў у вучэбна-прафесійнай, вучэбна-навуковай і сацыякультурнай сферах дзейнасці; – навучыць кваліфікавана карыстацца сродкамі афіцыйна-справавога і навуковага стылю; – выхоўваць інтарэс і павагу да мастацкага слова як часткі духоўнай культуры беларускага народа, інтэлектуальнай спадчыны, развіваць пачуццё нацыянальнага ўсведамлення. Курс “Беларуская мова (прафесійная лексіка)” – гэта ў аснове сваёй практычны курс, некаторыя раздзелы якога ўтрымліваюць веды экстралінгвістычнага характару і дапамагаюць паказаць багацце беларускай мовы, складаны шлях і этапы яе развіцця, сучасны стан і гісторыю складання беларускай навуковай тэрміналогіі, усвядоміць месца сучаснай беларускай мовы сярод іншых моў свету, а таксама ролю роднай мовы ў станаўленні асобы і фарміраванні яе творчага патэнцыялу. Выпрацоўка ўменняў і навыкаў практычнага валодання беларускай мовай і спецыяльнай тэрміналогіяй патрабуе прадуманай сістэмы навучальных і кантрольных практыкаванняў. У сувязі з гэтым праграма ўтрымлівае дадаткі, у якія ўваходзяць асноўныя паняцці і тэрміны, пытанні для самакантролю. Састаўным элементам прафесійна арыентаванага навучання з’яўляецца самастойная праца, якая ўключае разнастайныя віды пазааўдыторнай работы студэнта (практыкаванні лексіка-граматычнага і семантыка-стылістычнага характару, вусныя і пісьмовыя жанрава-стылістычныя заданні, пераклады тэкстаў па спецыяльнасці з рускай мовы на беларускую, маналагічныя тэматычна абумоўленыя выступленні, дыялогі-дыскусіі на вызначаную групай тэму і інш.). Для ацэнкі самастойнай працы праводзіцца аўдыторны і індывідуальны кантроль з боку выкладчыка. У выніку засваення дадзенага курса студэнты павінны ведаць: – паходжанне і ўмовы гістарычнага развіцця беларускай літаратурнай мовы; – асаблівасці фанетычнай сістэмы сучаснай беларускай мовы, сістэму галосных і зычных гукаў; – асноўныя нормы беларускага літаратурнага вымаўлення галосных, асобных зычных, спалучэння галосных і зычных у тэрміналагічнай лексіцы іншамоўнага паходжання; – сучасныя нормы беларускага правапісу; – спецыфіку лексічнага складу беларускай мовы, яго характарыстыку паводле сфер выкарыстання, крыніц папаўнення; – сутнасць паняццяў “спецыяльная лексіка”, “тэрмін”, “тэрміналогія”, “прафесійная лексіка”, “наменклатурныя назвы”; – асаблівасці і заканамернасці ўтварэння тэрміналагічных слоў; – марфалагічныя асаблівасці беларускай мовы ва ўмовах білінгвізму; – моўныя асаблівасці стыляў; – тыпы слоўнікаў беларускай мовы; – асновы маўленчага этыкету. Студэнты павінныўмець: – перакладаць, анатаваць і рэферыраваць прафесійна арыентаваныя тэксты; – граматна выконваць практычныя заданні па беларускай арфаэпіі, арфаграфіі, граматыцы, стылістыцы; – знаходзіць і выпраўляць недахопы і памылкі ў перакладзе тэкстаў па спецыяльнасці; – карыстацца слоўнікамі рознага тыпу; – самастойна ствараць розныя віды тэкстаў навуковага і вузкаспецыяльнага зместу; – афармляць справавую дакументацыю на беларускай мове; – правільна ўжываць формы маўленчага этыкету ў сацыякультурнай і вучэбна-навуковай сферах. Праграма прапануе значны аб’ём літаратуры, якая падзяляецца на асноўную і дадатковую, падаецца спіс энцыклапедычных і лінгвістычных слоўнікаў. Курс “Беларуская мова (прафесійная лексіка)” выкладаецца на працягу аднаго семестра. Для дыягностыкі кампетэнцыі, выяўлення ўзроўню ведаў студэнтаў на прамежкавым і выніковым этапах выкарыстоўваюцца тэсты, рознаўзроўневыя пісьмовыя заданні (у тым ліку дзве кантрольныя работы). Форма кантролю – залік.
ТЭМАТЫЧНЫ ПЛАН
“Беларуская мова (прафесійная лексіка)” Тэма 1. Прадмет, задачы і метадалогія вывучэння курса “Беларуская мова (прафесійная лексіка)”. Генезіс беларускай мовы, яе развіццё ў часе Прадмет і задачы курса, яго месца ў сістэме сацыяльна-гуманітарных навук, узаемасувязь з іншымі філалагічнымі дысцыплінамі. Метады навучання (паводле крыніцы перадачы і ўспрымання інфармаыі, у залежнасці ад логікі інфармацыі, паводле характару вучэбнай дзейнасці). Роля курса ў фарміраванні і развіцці сацыяльна-асобаснай і сацыяльна-прафесійнай кампетэнцыі выпускнікоў ВНУ культуры і мастацтваў. Мова і соцыум. Славянскія мовы ў індаеўрапейскай сям’і. Беларуская мова – адна з формаў нацыянальнай культуры беларусаў і яе функцыі ў грамадстве. Асаблівасці функцыянавання беларускай літаратурнай мовы ў ХХ – пачатку ХХІ ст.: рэформы беларускай мовы (1933, 1957); Закон “Аб мовах у Беларускай ССР” (1990); Закон Рэспублікі Беларусь “Аб адукацыі”.
Тэма 2.Культура маўлення ў прафесійных зносінах: формы і нормы сучаснай беларускай літаратурнай мовы, іх праяўленне ў сферы культуры Мова і маўленне. Праблемы культуры маўлення ва ўмовах білінгвізму. Агульная культура чалавека і прафесійна арыентаванае маўленне. Асноўныя камунікатыўныя якасці маўлення: правільнасць, дакладнасць, лаканічнасць, лагічнасць, чысціня, багацце, дарэчнасць, выразнасць і вобразнасць. Падрыхтоўка да публічнага выступлення. Маўленчы этыкет і культура зносін.
Раздзел II. Спецыфіка фанетычна-арфаэпічнай сістэмы ©2015 arhivinfo.ru Все права принадлежат авторам размещенных материалов.
|