Реакции IVтипа (опосредованные Т-лимфацитами) 2 страница

Пассивті әдіс - түсіндіру.

Белсенді әдіс – тәжірибелік жұмысты орындау және талқылау, зерттеу хаттамасын толтыру; мультимедиялық мәліметтер базасым, компьютерлік моделдержәне бағдарламалармен жұмыс жасау.

Интерактивті - кішігірім топтарда жұмыс жасау.

Әдебиеттер:

Негізгі:

1.Борисов Л.Б. Медицинская микробиология, вирусология, иммунология.- М.: МИА, 2005. - 734 с.

2.Медицинская микробиология, вирусология, иммунология (под ред. Воробьёв А.А) МИА., Москва, 2004.- 690с.

3.Коротяев А.И, Бабичев С.Л. Медицинская микробиология, иммунология и вирусология. - СПб.: Спец. лит, 2000. - 591 с.

4.Медицинская микробиология /Гл.ред В.И. Покровский, O.K. Поздеев. - М.: ГЭОТАР МЕДИЦИНА, 2006. — 1200 с.

5.Тец В.В. Руководство к практическим занятиям по медицинской микробиологии, вирусологии и иммунологии – М.:Медицина, 2002. - 352 с.

6.Компьютерная программа "Диаморф" - "Медицинская микробиология" - атлас-руководство по бактериологии микологии, протозоологии и вирусологии под редакцией акад.проф. Воробьева А.А.

7.Дикий И.Л, Сидарчук И.И. и др. Микробиология. Руководство к лабораторным занятием. Киев, 2004, 583 с.

Қосымша:

1.Борисов Л.Б., Козьмин-Соколов Б.В., Фрейдлин И.С. Руководство клабораторным занятиямпо медицинской микробиологии, вирусологии, иммунологии. - М.: Медицина, 1993.

2.Н.Красилыников А II. Справочник по антисептике. - Минск. - Выс шк.- 1995. - 367с.

3.Галактионов В.Т. Иммунология. - М. - Изд. "РИЦ МДК". - 2000. – 487с.

4.Воробьев А.А. "Микробиология, иммунология". - М.: МИА, 2002.

5.Воробьев А.А., Кривошейн Ю.С., Широбоков В.П. Медицинская и санитарнаямикробиология. - М.: Издательский центр "Академия" – 2003. – 464 с.

6.Аравийский Р.А., Горшкова Г.И. Практикум по медицинской микологии. - С-Пб. - 1995. - 50 с.

7.Всант P., Мосс У., Уивер Р. Определитель нетривиальных патогенных грамотрицательных бактерий (аэробных и факультативно-анаэробных). - М.: Мир, 1999. – 791 с.

8.Внутрибольничные инфекции // Под ред. Р.П.Венцелла. - М.:Медицина, 1990.- 656 с.

9.Саттон Д., Фотергилл А., Ринальди М. Определитель патогенных и условно-патогенных грибов. - Изд. Мир, 2001. - 470 с.

10.МаянскийА.Н.Микробиология дляврачей. - Нижний Новгород: Издательство Нижегородской государственной медицинской академии, 1999. — 400 с.

11.Котова А.Л. Клиническая микробиология: Методические указания.-Алматы, 2004.- 162с.

12.Тец В.В. Справочник по клинической микробиологии – СП Стройлеспечать. – 1994.– 224 с.

13.Определитель бактерий Берджи /Под ред Д.Хоулта, Н.Крига, П.Снитаи др.// М.: Мир, 1997. - в 2 томах.

14.Вопросы общей вирусологии, под ред. Кисилева И.О. Санкт- Петербург, 2007, 375 с.

15.Поздеев О.К. Медицинская микробиология: Учеб. О.К.Поздеев; под ред. В.И.Покровского.-2-е изд.испр.-М.:ГЭОТАР-МЕД,2004.-768 с

Қазақ тілінде:

Негізгі:

1. Медициналық микробиология , Алматы,2011,683 б Рамазанова Б.А, Кудайбергенұлы К.К редакциялаумен.

2. Б.А. Рамазанова, А.Л. Котова және т.б. Микроорганизмдер морфологиясы.(оқу- әдістемелік құрал) Алматы,2007, 131б.

3. Б.А. Рамазанова, К.К Құдайбергенұлы, А.Л Котова. Инфекция туралы ілім.(оқу-құралы) Алматы 2007,111 б .

4. Б.А.Рамазанова, А.Л Котова және т.б. Микроорганизмдер физиологиясы. (оқу - әдістемелік құрал). Алматы,2007, 126 б.

5. Б.А. Рамазанова, А.Л Котова және т.б. Микроорганизмдер экологиясы. (оқу- құралы). Алматы, 2007, 95 б.

6. Б.А. Рамазанова, А.Л Котова және т.б. Микробтарға қарсы қолданылатын препараттар (оқу- құралы) Алматы, 2007.,47 б.

7. Микробиология және вирусология (жалпы бөлімі): Оқу құралы /Ү.Т.Арықпаева, К.Х.Алмағамбетов, Н.М.Бисенова, Н.Б.Рахметова, Г.Д.Асемова, Койшебаева К.Б., Бисимбаева С.К., Калина Н.В./. 1-ші басылым. (Медициналық және фармацевтикалық мамандық бойынша жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы) - Астана, 2005. – 208 б.

8. «Микроорганизмдердің морфологиясы» оқу құралы, Астана, 2004, 32б.; Микробиология және вирусология (жеке бөлімі): Оқу құралы /Ү.Т.Арықпаева, К.Х.Алмағамбетов, Н.М.Бисенова, Ә.Ө.Байдүйсенова, Н.Б.Рахметова, Г.Д.Асемова /1-ші басылым. (Медициналық және фармацевтикалық мамандық бойынша жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы) - Астана, 2006. – 199 б.

1. Жалпы микробиологиядан лабораториялық сабақтар бойынша оқу-әдістемелік құрал (А.Л. Котованың ред.). – Алматы, 1997.

Ағылшын тілінде:

Негізгі:

1.Richard V Georing, Hazel M Docrell, Mark Zukerman, Derek Wakelin, Ivan M Roit, Cedric Mims,Peter L Chiodini “Medical Microbiology”,4^th Edithion, 2008, UK, p.656.

2.Jacquelyn G Black “Microbiology”,7^th,WILEY,2010,p.846

3. Patric R Muray,Ken S Rosenthal, Michael F Pfaller “Medical Mcrobiology”,5^th Edithion, 2008,p.962

4. Cedric Mims, Hazel M Docrell, Richard V Georing , Ivan M Roit, Derek Wakelin, Mark Zukerman, “Medical Microbiology”,3^th Edithion, 2004, ELSEVIER MOSBY, p.659.

5. Geo F Brooks,Kaaren C Carroll, Janett S Butel, Stephen F Morse,24^th Edithion, JAWETZ,MELNICK&ADELBERG^S

6. Mark Gladwin, Bill Trattler, “Clinical Microbiology”, 4^th Edithion, MedMaster, Miami, 2007, p.393.

7. Anathanarayan R., Paniker C.K.J. Text book of microbiology. Orien Longman. Seven edition, 2005.

8. Medical microbiology. Ed.by Inta Ozols. Elsevier Mosby, 2004.

Қосымша:

1.Robert M Diamond “Designing Assessing Courses and Curricula”, 3^th Edithion,Jossey-Bass,2008,p.487

2.Patric Leonardi “Microbiology Study Guide: Key Review Questions and Answers”, Silver Educational Publishig,2005,p.78

3.N.Cary Engelberg,Victor DiRita,Terence S Dermondy, “Mechanisms of Microbial Disease” , 4^th Edithion,Lippincton Williams&Wilkins,2007,p.762

4.William F Strohl, Harriet Rouse, Bruce D Fisher, “Microbiology”, Lippincton^s,2001,p.516

5.Jawetz, Melnic & Adelberg. Medical microbiology. Singapore. 2004.

6.Arora D.R. Text book of microbiology. CB. 2001.

7.William A. Stradit, Harriet Rouse, Bruce D. Fisher. Microbiology. 2001, Lippencott, Williams and Wilkins

8.Black Jacquelyn G. Microbiology. Principles & Applications, 1996 by Prentice-Hall, New Jersey

9.Medical microbiology. An introduction to Infectious Diseases. Ed. by Ryan Kenneth J. Appleton and Lange. Stamford, Connecticut, 1998.

10.Toni Hart, Paul Shears. Atlas de Roche de Microbiologie. - Paris., 1997.- 314р.

Бақылау ( сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.):

Сұрақтар:

1. Бактериальды препаратты дайындау кезеңдері.

2. Бактериялардың тинкториальды қасиеттері. Бояғыштардың бактерия жасушасының жеке құрылымдық компоненттерімен арақатынасының механизмі.

3. Қарапайым бояу әдістері туралы түсінік.

4. Грам әдісмен бояу, маңызы, кезеңдері, мақсаты, артықшылықтары мен кемшіліктері.

Жағдайлық есептер:

1. Күлге күмәнді науқас баланың аранынан алынған материал лабораторияға түсті. Лаборант қандай бояу әдісін қолдану керек?

Микроскопиялық көрінісі қандай?

Күл қоздырғышының дифференциальды белгілері қандай?

Ж а у а б ы:

- Грам әдісі бойынша бояу, сонымен қатар метилен көгімен қарапайым бояу әдістерін қолдану.

- жағындыда бір-біріне бұрышпен орналасқан көк түсті таяқшалар анықталады, таяқша шеттерінде жуандаған «валютин дәндері» көрінеді.

- күл қоздырғышының дифференциальды белгілері болып: «рим цифрі» секілді бір-біріне бұрышпен орналасуы және «валютин дәндері»

2. Грамша боялған жағындыда қызыл түсті, орташа көлемдегі, шеттері жұмырланған таяқшалар мен жүзім тәрізді орналасқан күлгін кокктар анықталған. Бактерияның морфологиясын және Грамша қалай боялғанын анықтаңыз.

Жауабы: Жағындыда қызыл түсті – ішек таяқшалары (Грам «-»), күлгін түсті – стафилококктан (Грам «+») тұратын микробтар.

Тесттер:

1. РАСПРЕДЕЛИТЕ ПРЕПАРАТЫ НА НАТИВНЫЕ И ФИКСИРОВАННЫЕ:

1) висячая капля

2) окрашенный мазок

3) раздавленная капля

4) фиксированный мазок

2. УСТАНОВИТЕ ПОСЛЕДОВАТЕЛЬНОСТЬ В ЭТАПАХ ОКРАСКИ ГРАМ (+) БАКТЕРИЙ:

1) Бактерии окрашиваются фуксином в красный цвет

2) Спирт вымывает комплекс через широкие поры оболочки

3) Кристаллический фиолетовый и йод образуют комплекс, который в клетке не фиксируется

4) Прочный комплекс не вымывается спиртом, окрашивая бактерии в фиолетовый цвет

5) Кристаллический фиолетовый и йод образуют комплекс, который фиксируется в клетке за счет рибонуклеата магния

3. ВЫБЕРИТЕ ПРОСТЫЕ МЕТОДЫ ОКРАСКИ:

1) водно - спиртовый раствор метиленового синего

2) водный раствор метиленового синего

3) водно-спиртовым раствором фуксина

4) по Романовскому-Гимзе

5) по Циль-Нильсену

6) по Нейссеру

7) по Ожешко

8) по Бурри

9) по Граму

4. ПРИ ФИЗИЧЕСКОМ СПОСОБЕ ФИКСАЦИИ ПРЕДМЕТНОЕ СТЕКЛО С ПРЕПАРАТОМ ПЛАВНЫМ ДВИЖЕНИЕМ ПРОВОДЯТ В _________________________________________________________________________

5. ПРИ ХИМИЧЕСКОМ СПОСОБЕ ФИКСАЦИИ ПРЕДМЕТНОЕ СТЕКЛО С ПРЕПАРАТОМ ОПУСКАЮТ В ___________________________________________________________________________________

6. ПРИ ПРОСТЫХ МЕТОДАХ ОКРАСКИ ПРИМЕНЯЮТ ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЕ ИНГРИДИЕНТЫ, НЕ ОБЛАДАЮЩИЕ КРАСЯЩИМИ СВОЙСТВАМИ

1) ДА

2) НЕТ

7. ПРИ ПРОСТЫХ МЕТОДАХ ОКРАСКИ ПРИМЕНЯЮТ НЕСКОЛЬКО КРАСИТЕЛЕЙ:

1) Да

2) Нет

8. УСТАНОВИТЕ ПОСЛЕДОВАТЕЛЬНОСТЬ В ЭТАПАХ ОКРАСКИ ГРАМ (-) БАКТЕРИЙ:

1) Бактерии окрашиваются фуксином в красный цвет

2) Спирт вымывает комплекс через широкие поры оболочки

3) Кристаллический фиолетовый и йод образуют комплекс, который в клетке не фиксируется

4) Прочный комплекс не вымывается спиртом, окрашивая бактерии в фиолетовый цвет

9. УСТАНОВИТЕ ПОСЛЕДОВАТЕЛЬНОСТЬ В ЭТАПАХ ОКРАСКИ ПО ГРАМУ:

1) промывают водопроводной водой

2) обесцвечивают спиртом 30сек-1 мин

3) докрашивают раствором фуксина 1-2 мин

4) наливают раствор Люголя до почернения или 1-2 мин

5) на фиксированный препарат наносят генцианвиолет 1-2 мин

10. УСТАНОВИТЕ ПОСЛЕДОВАТЕЛЬНОСТЬ В ЭТАПАХ ПРИГОТОВЛЕНИЯ ФИКСИРОВАННОГО МАЗКА ИЗ ЖИДКОГО МАТЕРИАЛА:

1) обезжирить предметное стекло

2) зафиксировать мазок в пламени горелки

3) мазок высушить на воздухе или в струе теплого воздуха над пламенем горелки

4) петлей внести каплю исследуемой жидкости и круговыми

5) движениями распределить равномерным слоем в виде кружка , диаметром примерно 1-1,5 см

11. УСТАНОВИТЕ ПОСЛЕДОВАТЕЛЬНОСТЬ В ЭТАПАХ ПРИГОТОВЛЕНИЯ ФИКСИРОВАННОГО МАЗКА С ТВЕРДОЙ ПИТАТЕЛЬНОЙ СРЕДЫ:

1) обезжирить предметное стекло

2) зафиксировать мазок в пламени горелки

3) нанести на предметное стекло каплю воды или физ. раствора

4) мазок высушить на воздухе или в струе теплого воздуха над пламенем горелки

5) петлей внести культуру и круговыми движениями распределить равномерным слоем в виде кружка, диаметром примерно 1-1,5 см

12.ПРИГОТОВЛЕНИЕ ОКРАШЕННОГО ПРЕПАРАТА ПРЕДУСМАТРИВАЕТ:

1.Высушивание мазка на воздухе

2.Фиксацию в пламени

3.Использование предварительно убитых прогреванием бактерий

4.Высушивание мазка в пламени

5.Фиксацию высушиванием на воздухе

13.ФИКСАЦИЯ МАЗКОВ ИЗ КУЛЬТУР МИКРОБОВ ПРОВОДИТСЯ:

1.В пламени горелки

2.Смесью Никифорова

3.Ацетоном

4.Метиловым спиртом

5.Всем перечисленным выше

14.ПРИ ОКРАСКЕ ПО ГРАМУ ПРИМЕНЯЮТ КРАСИТЕЛИ:

1.Генцианвиолет

2.Метиленовый синий

3.Везувин

4.Азур – эозин

15.К СУЩНОСТИ ОКРАСКИ ПО ГРАМУ НЕ ОТНОСИТСЯ:

1.Зависит от строения клеточной стенки

2.При окраске генцианвиолетом с последующим воздействием раствора Люголя образуется комплексное соединение, не вымываемое спиртом

3.Зависит от наличия тейхоевых кислот

4.Связана с наличием липополисахаридов

5.Связана с наличием пептидогликан

16.СПОСОБНОСТЬ ГРАМПОЛОЖИТЕЛЬНЫХ БАКТЕРИЙ ОКРАШИВАТЬСЯ В СИНЕ-ФИОЛЕТОВЫЙ ЦВЕТ ЗАВИСИТ ОТ:

1.Наличия углеводов

2.Свойств пептидогликана взаимодействовать с краской

3.Наличия ЦПМ

4.Сужения пор в пептидогликане

5.Толщины стенки

17.К ХАРАКТЕРИСТИКЕ ГРАМОТРИЦАТЕЛЬНЫХ БАКТЕРИЙ НЕ ОТНОСИТСЯ:

1.Утрачивают краситель

2.Обесцвечиваются при обработке спиртом

3.Пептидогликана содержат 5-10%

4.Содержит тейхоевые кислоты

5.Окрашиваются фуксином

18.ЦЕЛЬ ПРИМЕНЕНИЯ ОКРАСКИ ПО ГРАМУ:

1.Отличие одних видов бактерий от других

2.Выявление жгутиков

3.Выявление протопластов

4.Выявление оболочки

5Выявление ядерной субстанции

19.НАЗОВИТЕ ГРАМПОЛОЖИТЕЛЬНЫЕ И ГРАМОТРИЦАТЕЛЬНЫЕ БАКТЕРИИ (ОБОЗНАЧЕНО ЦИФРАМИ):

А. Гр+ 1. Вибрионы

Б. Гр- 2. Кампилобактерии

3. Актиномицеты

4. Риккетсии

5. Бациллы

6. Хламидии

7. Микобактерии

8. Клостридии

9. Спирохеты

10. Коринебактерии

ТЕЗАУРУС (глоссарий):

Фиксирленген жағынды

Жағынды- таңба

Грам(+) бактерия

Грам(-) бактерия

Қарапайым бояу әдістері

Примерный хронометраж занятия:

№ р/н	Сабақтың этабы	Сабақ этабының мазмұны	Оқу әдісі (оқытушының таңдауы бойынша )	Бақылау әдістері (оқытушының таңдауы бойынша )	Берілген уақыт, этап / мин
	Кіріспе	Сәлемдесу, белгілеу, тақырыпты, мақсаты мен міндеттерін айту, компетенцияларға тоқталу, мотивациялық сипаттама	-	-	10 мин.
	Ақырғы білім деңгейлерін бақылау	Тақырып бойынша ақырғы және ағымды білім деңгейлерін анықтау	-	Тестілеу Ауызша	5 мин. 25 мин.
	Серпіндіру	-	Интерактивті	-	5 мин.
	Үзіліс	-	-	-	5 мин.
	Негізгі этап	Бактериологиялық зерттеу хаттамасын толтыру (1-2 күн.). Алынған қортындының нәтижесі.	Пассивті (түсіндіру, демонстрация, бақылау). Белсенді (Тәжірибелік жұмыстарды орындау және талқылау, хаттамаларды, жұмыс дәптерін толтыру,мультимедиялық мәліметтер базасымен, компьютерлік моделдермен және бағдарламалармен жұмыс жасау.) Интерактивті (ситуациялық есептер, кроссвордтар шығару, кішігірім топтарда жұмыс жасау, блиц-сауал, ролдік ойындар, оймен штурм, критикалық ойлау, мини-зерттеулер)	Жұмыс дәптерлерін тексеру	30 мин.
6.	Сабақты қортындылау. Жеткен жетістіктерді талқылау және қойылған міндеттерді, үйренген компетенцияларды шешу. Бағаларын айту және жорналға қою	Бағалау парағын толтыру	Пассивті	-	10 мин
7.	Үй тапсырмасына комментарии келесі сабақ тақырыбы бойынша	-	Пассивті	-	5 мин

3-тақырып.Жағындыны күрделі бояу әдістері. Бактерияларды тірі күйінде зерттеу. Фазалы-контрастты, люминисцентті, электронды микроскоптың жұмыс істеу ережесі.

Мақсаты:

Бактерияларды тірі күйінде зерттеу, сонымен қатар препаратты күрделі бояу әдістерінің техникасы бойынша студенттің білімі мен тәжірибелік дағдысын қалыптастыру.

Оқыту міндеттері:

-нативті бактериальді препаратты дайындау техникасы бойынша студент білімін қалыптастыру;

-бактерияны тірі күйінде зерттеуді үйрету;

-бактериальді препараттарды күрделі бояу әдістерімен бояуды студенттерге таныстыру және үйрету;

-фазалы-контрастты, люминесцентті және электронды микроскоптардың жұмыс істеу принциптерін меңгеру.

- аталған әдістердің артықшылықтары мен кемшілікері, қолдану аясымен танысу.

Оқытудың соңғы нәтижелері

Студенттің білімін қалыптастыру:

-нативті бактериальды препаратты дайындау техникасы

-бактериальды препаратты күрделі бояу әдістерінің маңызы

-фазалы-контрастты, люминесцентті және электронды микроскоппен жұмыстың принциптері мен мақсаты.

Тәжірибелік дағды қалыптастыру:

-сұйық және тығыз қоректік ортада өсетін микробтардан нативті препарат дайындау;

- күрделі әдіс бойынша жағындыны бояу;

Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1.Сұйық және тығыз қоректік ортада өсетін микробтардан нативті препарат дайындау техникасы.

2.Тірі және боялған күйдегі бактерияларды микроскопиялық зерттеу

3.Күрделі бояу әдістері. Бактериологиялық тәжірибеде қолданылатын бояғыштар.

4.Түрлі бояу әдістерінің техникасы және маңызы, тәжірибелік қолданысы.

5.Фазлы-контрастты, люминесцентті және электронды микроскоптың жұмыс істеу принципі мен мақсаты.

Білім беру және оқыту әдістері: (кішігірім топтар, сабақ барысында жұмыс, кейс-стадиялар, пікірталастар, ситуациялық есептер, презентациялар және т.б.)