 |
|
БЛОК №5. Босану патологиясы
№ 16 Сабақ. Бала жолдасы және ерте босану кезеңіндегі қан ағу
Қорытынды білім деңгейі тесттерінің жауаптары
1. Г
2. Б
3. Г
4. Б
5. Г
6. В
7. Б
8. Б
9. Г Д
10. Б
Глоссарий
№ 16 Сабақ. Бала жолдасы және ерте босану кезеңіндегі қан ағу
| № | Орысша | Қазақша | ағылшынша |
| Кровезаменители | қаналмастырғылар | blood substitutes | |
| Кровить | қанау, қан ағу | to hemorrhage, to bleed | |
| Кровопотеря | қансырау | hemorrhage, loss of blood | |
| Кровотечение | қан кету, қанау,қан ағу | bleeding , hemorrhage | |
| Кровотечение артериальное | артериялық қан кету | arterial hemorrhage | |
| Кровотечение атоническое | атониялық қан кету | atonic hemorrhage | |
| Кровотечение влагалищное | Қынаптан қан кету | vaginal hemorrhage | |
| Кровотечение внутреннее | iшке қан кету | internal hemorrhage | |
| Кровотечение во время родов | босану кезiнде қан кету | intrapartum hemorrhage | |
| Кровотечение вторичное | салдарлық қан кету | secondary hemorrhage | |
| Кровотечение гипотоническое | гипотониялық қан кету | hypotonic hemorrhage, hypotonic bleeding | |
| Кровотечение массивное | көлемдi қан кету | massive hemorrhage | |
| Маточное кровотечение | жатырдан қан кету | uterine bleeding | |
| Наружное кровотечение | сыртқа қан кету | external hemorrhage | |
| Обильное кровотечение | көп қан кету | voluminous bleeding | |
| Первичное кровотечение | iлкi қанау | primary hemorrhage | |
| Повторное кровотечение | қайталап қанау | rebleeding | |
| Послеоперационное кровотечение | операциядан кейінгі қан кету | postoperative hemorrhage | |
| Послеродовое кровотечение | босанғаннан кейiнгi қан кету | postpartum hemorrhage | |
| Cкрытое кровотечение | жасырын қан кету | occult bleeding | |
| Материнская кровь | анасының қаны | maternal blood | |
| Кровь несвернувшаяся | ұйымаған қан | incoagulated blood |
№ 17Сабақ
1. Тақырыбы: Акушерлік жарақат. Рубежді бақылау.
2. Мақсаты: ананың босану жолдарының жарақаттараның негізгі себептерін диагностикалауды және жедел көмекті көрсетуді студенттердің біліміне сүйене отырып үйрету.
3. Оқыту міндеті:
● Босану жолдарындағы жұмсақ тіндерінің зақымдалуын диагностикалауды студенттерге үйрету.
● Жатырдың және жатыр мойнының жыртылуын диагностикалауды студенттерге үйрету.
●Қан ағу кезінде жедел көмек көрсетуді студенттерге үйрету.
●Жатыр мойнының және босану жолдарындағы жұмсақ тіндердің зақымдалуы кезінде тігіс салумен студенттерді таныстыру.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
· Вульваның, қынаптың және аралықтың жыртылуы. Клиникалық көрінісі және диагностикасы. Емі.
· Жатыр мойнының жыртылуы. Клиникалық көрінісі және диагностикасы. Емі.
· Жатырдың жыртылуы. Жіктелуі. Этиологиясы және патогенезі. Клиникалық көрінісі және диагностикасы. Емі.
· Босануадан кейінгі жыланкөздер. Себебі. Клиникалық көрінісі және диагностикасы. Емі.
· Қасаға буынының ажырауы және жыртылуы. Клиникалық көрінісі және диагностикасы. Емі.
5.Сабақ жүргізу мен оқыту әдісі:
1. Студенттердің бастапқы білім деңгейін бақылау.
2. Кіріспе.
3. Кіші топта жұмыс жасау.
4. Кіші топтағы жұмыстың қорытындысын талқылаудағы студенттердің интерактивті презентациясы.
5. Қортындысы.
6. Алған білімдерін қортынды бақылау ( сұрақтар, тесттар, ситуациялық есептер).
6. Әдебиеттер:
Орыс тілінде
Негізгі:
1. Акушерство: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой, В.Г.Бреусенко. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2. Бодяжина В.И., Жмакин К.Н. Акушерство- М.,2002.
Қосымша:
3. Клинические рекомендации. Акушерство и гинекология. Вып.2. Под ред. В.И.Кулакова. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
4.Л.А. Лысак. Сестринское дело в акушерстве и гинекологии. Ростов на Дону, Феникс, 2004.-С 79-89.
Қосымша:
1.Г.М. Савельева.- Акушерство.-Москва.- М, 2000.
2. Г.М. Савельева, Л.Г. Сиченава.- Акушерство и гинекология. ГЭОТАР. - М, 1997.
Қазақ тілінде
негізгі:
1. Бейсембаева Р.С., Раисова Ә.Т., Нұрқасымова Р.Ғ. «Акушерия». Алматы, «Білім», 2004ж.
2. Көзденова Р.Ә., Сейітмәмбетова Н.Қ. «Гинекология» Алматы, 2001ж
қосымша:
3. Нұрқасымұлы Жомарт. Гинекология - Алматы, 2007ж.
4. Ошибаев Н.Н., Нұрқасымұлы Ж. Акушериялық және гинекологиялық операциялар- Алматы, 2006 ж.
7. Бақылау (сұрақтар, тесттар, ситуациялық есептер)
Сұрақтар.
1. Босану жолдарындағы жұмсақ тіндерінің жарақатының себептері.
2. Жатыр мойнының жыртылуына әкелетін факторлар.
3. Жатырдың жыртылуының этиологиясы мен патогенезі.
4. Жатырдың жыртылуының «типтік» классикалық клиникасы.
5. Миометридің гистопатиялық өзгерісіндегі жатыр жыртылуының ерекшеліктері.
6. Қасаға буынының жыртылуы мен ажырауының клиникалық көрінісі.
7. Ананың босану жарақатының емі.
СОӨЖ №17
1. Тақырыбы: Акушерлік жарақат
2. Мақсаты: ананың босану жолдарының жарақаттараның негізгі себептерін диагностикалауды және жедел көмекті көрсетуді студенттердің біліміне сүйене отырып үйрету.
2.Оқыту міндеті:
· Босану жолдарындағы жұмсақ тіндерінің зақымдалуын диагностикалауды студенттерге үйрету.
· Жатырдың және жатыр мойнының жыртылуын диагностикалауды студенттерге үйрету.
· Қан ағу кезінде жедел көмек көрсетуді студенттерге үйрету.
· Жатыр мойнының және босану жолдарындағы жұмсақ тіндердің зақымдалуы кезінде тігіс салуды студенттерге таныстыру.
4. Сабақ жүргізу түрі: босану залында жұмыс, акушерлік жарақат бойынша қауіп тобын бөлу, фантоммен жұмыс жасау.
5. Тақырып бойыншы тапсырмалар:
1. Босану залында жұмыс жасау, акушерлік жарақат бойынша қауіп тобын бөлу,.
2. Босану залында жұмыс жасау, жатыр мойнын айнамен карау;
3. Босану залында жұмыс жасау, қынапты қарау;
4. Босану залында жұмыс жасау, жатыр мойнын, қынапты, аралықты тігу кезінде ассистент болу;
5. Қан тобын және резус факторын анықтау;
6. Босану залында жұмыс жасау, босанғаннан кейінгі ерте кезеңде босанған әйелді бақылау;
7. Әр түрлі әдіспен қан шығынының көлемін анықтау;
8. Босанған әйелдің артериялық қан қысымын, пульсін өлшеу;
9. Жатыр түбі биіктігін өлшеу;
10. Фантомда жұмыс жасау, босанғаннан кейінгі ерте кезеңде жатыр қуысын қолмен тексеру;
11. Босанғаннан кейінгі бөлімшеде жұмыс жасау, қасаға буыны ажырап босанған әйелді курациялау, жүргізу әдісі.
1. Үлестіру материалдары: Акушерия және неонатология бойынша негізгі клиникалық хаттамалар мен ҚР ДСМ бұйрықтары.
7. Әдебиеттер:
Орыс тілінде
Негізгі:
1. Акушерство: учебник + СД /под ред. Г.М.Савельевой, В.Г.Бреусенко. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
2. Бодяжина В.И., Жмакин К.Н. Акушерство- М.,2002.
қосымша:
3. Клинические рекомендации. Акушерство и гинекология. Вып.2. Под ред. В.И.Кулакова. – М., ГЭОТАР-Медиа, 2008.
4.Л.А. Лысак. Сестринское дело в акушерстве и гинекологии. Ростов на Дону, Феникс, 2004.-С 79-89.
Қосымша:
1.Г.М. Савельева.- Акушерство.-Москва.- М, 2000.
2. Г.М. Савельева, Л.Г. Сиченава.- Акушерство и гинекология. ГЭОТАР. - М, 1997.
Қазақ тілінде
негізгі:
1. Бейсембаева Р.С., Раисова Ә.Т., Нұрқасымова Р.Ғ. «Акушерия». Алматы, «Білім», 2004ж.
2. Көзденова Р.Ә., Сейітмәмбетова Н.Қ. «Гинекология» Алматы, 2001ж
қосымша:
3. Нұрқасымұлы Жомарт. Гинекология - Алматы, 2007ж.
4. Ошибаев Н., Нұрқасымұлы Ж. Акушериялық және гинекологиялық операциялар- Алматы, 2006ж.
7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, ситуациялық есептер)
Сұрақтар.
1. Босану жолдарының жұмсақ тіндерінің жарақатының себептері.
2. Жатыр мойнының жыртылуына әкелетін факторлар.
3. Жатырдың жыртылуының этиологиясы мен патогенезі.
4. Жатырдың жыртылуының «типтік» классикалық клиникасы.
5. Миометрийдің гистопатиялық өзгерісіндегі жатыр жыртылуының ерекшеліктері.
6. Қасаға буынының жыртылуы мен ажырауының клиникалық көрінісі.
7. Ананың босану жарақатының емі.
8. Жарақат кезіндегі қан ағудың ерекшеліктері