БЛОК 4. Босану физиологиясы
СӨЖ БЛОК №4 Сабақ №8 1. Тақырыбы: Босану кезіндегі әртүрлі аномалияларға байланысты партограммаларды толтыру. Босану кезінде ұрыққа қауіп келтіретін жағдайларды қосымша әдістермен Диагностикалау. 2.Мақсаты: Партограмманы интерпретациялаудың негізгі сұрақтарын өздігінен оқып үйрену. 3. Тапсырма: Жатыр мойнының ашылу механизмі. Жатыр мойнының ашылу механизмін үздіксіз бейнелеу түрінде көрсетіңіз Ана мен нәрестенің басқа да жағдайларын графикалық бейнелеу Нәрестенің жағдайын антенатальды бағалаудың негізгі әдістерін атаңыз. 4. Орындау түрі: реферат жазу 5. Орындау критерийлері: Рефераттың көлемі 10-15 басылым бетіне сәйкес болуы керек Рефератты өңдер алдында әр түрлі 4-5 текст қолдану ұсынылады Реферат мазмұнның құрылымына сәйкес орындалуы қажет Мазмұнымен қатар қолданылған әдебиеттер көрсетілуі қажет Библиографияны дұрыс толтыру Реферат құрылымына кіру керек: титулды беті бөлімденуі (реферат бөлігінің мазмұны алғашқы бетінен бастап көрсетілу реттілігімен орналасуы қажет); кіріспе (зерттелетін мәселені құрастыру, рефераттың тапсырмасын, мақсатын, өзектілігін анықтау); негізгі бөлігі (рефераттың әр бір бөлігі мәселелердің бөліктерін дәлелді ашады, алдыңдағы бөліктің логикалық жалғасы болып табылады); қорытынды (қорытынды жасалады, ұсыныстар жасауға болады); әдебиеттер тізімі 6. Тапсыру мерзімі «Босану физиологиясы. ҚР босануды жүргізу» тақырыбы біткен соң. 7. Бағалау критерийлері: кафедраның қойылған талаптарына сәйкес тапсырмаларын дер кезінде тапсыру Ескерту: «қанағаттанарлықсыз» деген баға берілген тақырыпты орындай алмаған және тапсырмаларды орындауда әдейі қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Қанағаттанарлық» деген баға оқуын ары қарай жалғастыру үшін берілген тапсырманы көлемді орындаған, бірақ берілген тапсырманы орындауда және жауап беруде қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Жақсы» деген баға тақырыптың материалын толық білетін, бірақ тапсырманы орындау мен жауап беруде ұсақ қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Үздік» деген баға тақырыпты тереңінен және жан-жақты меңгерген, тапсырманы 8. Әдебиеттер: Негізгі: - Учебный фильм «Партограмма»: www.orenmpc.ru/map/pro/video/ - Мэтью Матай, Харшад Сангви, Ричард Дж.Гидоти. Оказание помощи при осложненном течении беременности и родов: руководство для акушерок и врачей. Репродуктивное здоровье и научные исследования. ВОЗ, Женева, 2000. – А37-А46, А56-А80 с. Қосымша: - Серов В.Н. Практическое акушерство. - М.: Медицина, 1999. - Дуда В.И. Гинекология. - Минск, 2000.
9.Бақылау: 1.Партограммада босанудың қайсы кезеңі толтырылады. 2.Партограммада қандай параметрлер ұсынылған. 3. Партограмманы дұрыс толтыру арқасында клиникалық ағым дұрыс жүреді Тесттер: 1. Партограмма бұл: А. босанудың бірінші кезеңін графикалық бейнелеу Б. босанудың екінші кезеңін графикалық бейнелеу В. босанудың үшінші кезеңін графикалық бейнелеу Г. жүкті әйелдерді бақылау Д. жүкті әйелдерді және жаңа туылған нәрестелерді бақылау 2. Босану ағымында келесі фазаларды ажыратады: А. латентті Б. белсенді В. бәсеңдеу фазасы Г. латентті және белсенді Д. өршу фазасы 3. Латентті фаза сипатталады мына уақыт аралығында: А. ретті толғақтардан басталып, жатыр мойнының 3-4 см ашылуына дейін Б. ретті емес толғақтардан басталып, жатыр мойнының құрылымдық өзгерістеріне дейін В. ретті толғақтардан басталып, жатыр мойнының толық ашылуына дейін Г. жатыр мойнының толық ашылуынан нәрестенің туылуына дейін Д. жатыр мойнының толық ашылуынан бала жолдасының туылуына дейін 4. Белсенді фаза сипатталады: А. жатыр мойнының тез ашылуымен Б. ретті толғақтардан басталып, жатыр мойнының толық ашылуына дейін В. жатыр мойнының толық ашылуынан нәрестенің туылуына дейін Г. жатыр мойнының толық ашылуынан бала жолдасының туылуына дейін Д. жатыр мойнының 3-4 см ашылуынан толық ашылуына дейін 5. Латентті фазада жатыр мойнының ашылу жылдамдығы (см/сағ): А. 0,35 Б. 0,40 В. 0,45 Г. 0,50 Д. 0,55 6. Алғаш босанушы әйелдерде белсенді фазада жатыр мойнының ашылу жылдамдығы (см/сағ): А. 0,5-1 Б. 1-1,5 В. 1,5-2 Г. 2-2,5 Д. 2,5-3 7. Қайта босанушы әйелдерде белсенді фазада жатыр мойнының ашылу жылдамдығы (см/сағ): А. 0,5-1 Б. 1-1,5 В. 1,5-2 Г. 2-2,5 Д. 2,5-3 8. Босанудың бірінші кезеңінде қынаптық зерттеу қанша рет жүргізіледі: А. 2 Б. 3 В. 4 Г. 5 Д. 6 9. Босанудың бірінші кезеңінде нәрестенің жүрек соғысы неше рет тыңдалады (минут): А. 15 Б. 30 В. 40 Г. 50 Д. 60 10. Босанудың бірінші кезеңінде ауырсыздандыру жатыр мойнының ашылуында жасалады (см): А. 2-3 Б. 3-4 В. 5-6 Г. 6-7 Д. 7-8 Эталон жауаптары: А Г А Д А В Г В А Б
СӨЖ БЛОК №4 Сабақ № 9 1. Тақырыбы: «Босану тарихын жазу және оны қорғау». 2. Мақсаты Босанушы және босанған әйелдерге курация жасай отырып босану тарихын жазуды үйрену. 3. Тақырып бойынша тапсырмалар: Паспорттық бөлімін толық және дұрыс толтыру Босанушы және босанған әйелдердің шағымдарын дұрыс жинап, анықтау Жалпы анамнезді дұрыс және толық жазу Акушерлік-гинекологиялық анамнезді дұрыс және толық жазу Объективті зерттеудің мәліметтерін дұрыс және толық жазу Акушерлік статусты дұрыс және толық жазу Патологиялық тізімдердің мәліметтерін дұрыс жазып, божамалы диагнозды қою Ана және перинатальды өлім бойынша қауіп қатер тобын анықтап, толық және дұрыс бағалау Босану болжамын анықтап, соған сәйкес босануды жүргізу жоспарын дұрыс және толық құрастыру Босанудың ағымын клиникалық толтыру (партограмманы толтыру, босану биомеханизмін толтыра отырып, босанудың екінші және үшінші кезеңін жүргізу) Босанғаннан кейінгі кезеңдегі күнделікті толық және дұрыс толтыру Шығару эпикризін толық және дұрыс толтыру 4.Орындау түрі: Босану тарихының үлгісін толтыру 5. Босану тарихының үлгісін толтырудың болжамды құрылымы: 1.Босану тарихы схема бойынша ұқыпты, формасына сәйкес толтырылады. 2. Тақырып компьютерде 12 шрифт Times New Roman бойынша толтырылады , партограмма қолмен (көк немесе қара қаламмен) толтырылады. 3.Библиографияны дұрыс толтыру. 6. Тапсыру мерзімі: 2 апта
7. Бағалау критерийлері:
Ескерту: түзету коэффициенті – 4.
Мысалы: 5 критерий бойынша 25 балл алды х 4 = 100 балл. 8. 8. Әдебиеттер: Негізгі: 1. Радзинский В.Е. «Акушерство»: учебник для студентов медицинских вузов, 2008 2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996. 3. Савельева Г.М. Акушерство. - М.: Москва, 2009. Қосымша: 1. Дуда И.В. и др. Клиническое акушерство. – Мн.: Выш.шк., 1999. 2. Айламазян Э.К. Акушерство – учебник для медицинских вузов С-Петербург, Издание -4, 2003.
9. Бақылау. Тесттер: 1. Босанушы әйелдің жалпы жағдайын бағалау үшін қолданады: а) амниоцентез б) хорион бүрлерінің биопсиясы в) жалпы объективті зерттеу әдістері г) фиброгастроскопия д) цистоскопия 2. Жалпы анамнездің құрамына кіреді: а) туа пайда болған аурулары б) мамандығы, жұмыс орны в) оперативті араласулар г) туылғаннан кейінгі салмағы мен бойы д) етеккір қызметі 3. Өмір анамнезіне кіреді: а) туған күні, айы, жылы б) аллергоанамнез в) жыныстық өмірі г) детородты қызметі д) күйеуі мәліметтер 4. Репродуктивті анамнезіне кіреді: а) етеккір қызметі б) осы жүктіліктің ағым ерекшеліктері в) оперативті араласулар г) туа пайда болған аурулары д) бұрын ауырған инфекциялық аурулары 5. Сыртқы акушерлік зерттеу әдістерінде қандай кезеңдерді қолданады: а) өлшеу, пальпация және аускультация б) қынаптық зерттеу және аускультация в) тік ішекті тексеру, пальпация және аускультация г) лабораторлық зерттеу әдістері д) урологиялық және микробиологиялық зерттеу әдістері 6. Қалыпты жамбас өлшемінде Михаил ромбы қаншаға тең: а) 8-9 б) 9▪10 в) 9-11 г) 11-12 д) 12-13 7. Сыртқы акушерлік зерттеу әдісінің бірінші кезеңі нені анықтайды: а) нәрестенің жатуын б) нәрестенің жату түрін в) нәрестенің позициясын г) нәрестенің алда жатқан бөлігін д) жатыр түбінің биіктігін 8. Сыртқы акушерлік зерттеу әдісінің екінші кезеңі нені анықтайды: а) нәрестенің жатуын б) жатыр түбінің биіктігін в) нәрестенің жату түрін г) нәрестенің позициясын д) нәрестенің алда жатқан бөлігін 9. Сыртқы акушерлік зерттеу әдісінің үшінші кезеңі нені анықтайды: а) жатыр түбінің биіктігін б) нәрестенің жатуын в) нәрестенің алда жатқан бөлігін г) нәрестенің жату түрін д) нәрестенің позициясын 10. Нәрестенің мүшебейімділігі дегеніміз не? а) нәрестенің ірі бөліктерінің кіші жамбас кіреберісіне қатынасы б) нәрестенің арқасының жатырдың алдыңғы қабырғасына қатынасы в) нәрестенің әр бөліктерінің өзара сәйкестігі, денесімен бір-біріне қатынасы г) нәрестенің арқасының жатырдың оң жақ қабырғасына қатынасы д) нәрестенің арқасының жатырдың сол жақ қабырғасына қатынасы
Эталон жауаптары: 1 – в 2 – б 3 - б 4 – а 5 – а 6 – б 7 – д 8 – г 9 – в 10 - в
СӨЖ БЛОК №4 Сабақ № 10 1. Тақырыбы: Босану кезіндегі регионарлық анестезия әдістері .Босану кезіндегі эпидуральдық анестезия. Спиналды анестнзия. Артықшылықтары және кемшіліктері. Жаңа туған сәбиге және ұрыққа ауру басатын дәрілердің әсері. 2. Сабақтың мақсаты: Босануды жергілікті жансыздандыруды өз бетінше оқып үйрену. 3. Тапсырма: 1) Эпидуральды анестезия. Артықшылығы мен кемшілігі. 2) Спинальды анестезия. Артықшылығы мен кемшілігі. 4. Өткізу түру: Презентация. 5. Орындау критерийлері: презентация көлемі 10-15 слайд болуы керек презентацияны дайындағанда кемінде 4-5 әдебиеттер тізімі қолданылуы керек жұмыс мазмұнды әрі дұрыс жазылуы керек тексттің мазмұнына сәйкес қолданылған әдебиеттер көрсетілуі керек библиографияның дұрыс толтырылуы. Презентацияның болжамалы құрылымы титулды беті бөлімденуі (презентация бөлігінің мазмұны алғашқы бетінен бастап көрсетілу реттілігімен орналасуы қажет); кіріспе (зерттелетін мәселені құрастыру, презентацияның тапсырмасын, мақсатын, өзектілігін анықтау); негізгі бөлігі (презентацияның әр бір бөлігі мәселелердің бөліктерін дәлелді ашады, алдыңдағы бөліктің логикалық жалғасы болып табылады); қорытынды (қорытынды жасалады, ұсыныстар жасауға болады); әдебиеттер тізімі 6. Тапсыру мерзімі: 2 күн 7. Бағалау критерийлері: кафедраның қойылған талаптарына сәйкес тапсырмаларын дер кезінде тапсыру. Ескерту: «қанағаттанарлықсыз» деген баға берілген тақырыпты орындай алмаған және тапсырмаларды орындауда әдейі қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Қанағаттанарлық» деген баға оқуын ары қарай жалғастыру үшін берілген тапсырманы көлемді орындаған, бірақ берілген тапсырманы орындауда және жауап беруде қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Жақсы» деген баға тақырыптың материалын толық білетін, бірақ тапсырманы орындау мен жауап беруде ұсақ қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Үздік» деген баға тақырыпты тереңінен және жан-жақты меңгерген, тапсырманы 8. Әдебиеттер: Негізгі: 1. Савельева Г.М. Акушерство: Учебник. / М.: Медицина, 2000. – с.219-239, 768-778. 2. Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996. Қосымша: 1. Айламазян Э.К. Акушерство: Учебник для медицинских вузов. 4-е изд., доп./ Э.К. Айламазян. - Спб.:СпецЛит, 2003. - с. 155-174 2. Е.А. Чернуха «Родовой блок». Руководство для врачей. 3-е издание переработанное, исправленное и дополненное – М., «Триада-Х», 2005. – с. 173-181, 182-207, 254-278. 3. Шабалов Н.П. Неонатология: Учебн. пособие: В 2 т. / Н.П.Шабалов. — Т. I. — 3-еизд., испр. и доп. — М.: МЕДпресс-информ, 2004. — с. 154-222. Мэтью Матай, Харшад Сангви, Ричард Дж.Гидоти. Оказание помощи при осложненном течении беременности и родов: руководство для акушерок и врачей. Репродуктивное здоровье и научные исследования. ВОЗ, Женева, 2000. – А37-А46, А56-А80 с.
9. Бақылау ТЕСТТЕР 1. «Ана қауіпсіздігі бойынша босану» халық аралық бағдарламасы қазақстан Республикасына қай жылы енгізіле бастады: А) 1990 Б) 1998 В) 2000 Г) 2003 Д) 2008 2. Эпизио- және перинеорафия кезінде ауырсыздандырудың қандай әдісі қолданылады: А) жергілікті инфильтрациялық анестезия Б) психопрофилактика туралы сөлесу В) перидуралды анестезия Г) инемен емдеу Д) жалпы наркоз 3. Аралықтың III дәрежелі жыртылуын тігу үшін ауырсыздандырудың қай түрі қолданылады; А) жергілікті инфильтрациялық анестезия Б) психопрофилактика туралы сөлесу В) перидуралды анестезия Г) инемен емдеу Д) жалпы наркоз 4. Жұпты босануға кім қатыса алады: А) босанушы әйелдің тек ғана анасы Б) босанушы әйелдің тек ғана әпкесі В) босанушы әйелдің тек ғана жолдасы Г) тек ғана стационардың акушеркасы Д) босанушы әйелдің кез келген жақын адамы 5. «Ана қауіпсіздігі бойынша босану» бағдарламасының элементін көрсетіңіз: А) жүктілік пен босану кезінде медикаментозды заттарды қолдануды шектеу Б) босану кезінде жақын туысқандарының белсенді қатысуы В) босану кезінде мәжбүрлі позада болу(арқасына жату) Г) босану ағымында дәрігердің араласуын шектейді Д) босанудың II кезеңін тек ғана босану залында өткізу 6. «Ана қауіпсіздігі бойынша босану» бағдарламасына сәйкес босанудың III кезеңін белсенді жүргізу ұғымына кіреді: А) 10 Б окситоцинді бұлшық етке енгізу Б) кіндік бауын бақылай отырып тарту В) 2,0 мл метилэргометринді бұлшық етке енгізу Г) кіндік бауын ерте қысу және кесу Д) бала жолдасының бөлінуінің үш белгісін күту 7. Мерзіміне жеткен босанушы әйел толғақ тәрізді ауру сезімінің әрбір 3-4 минут сайын,50 сек қайталануына шағымданады.Бірінші кезең ұзақтығы 6 сағат. Р.V.: жатыр мойны жұқарған,ашылуы 4 см. Қолайлы жансыздандыру түрін тандаңыз: А) жыныс нервін блокадалау Б) жұлын-милық анестезия В) бұлшықетке морфин енгізу Г) эпидуральды анестезия Д) медикаментозды емес анестезия 8. Босану кезінде қан ағуды профилактикасы; А) Үшінші кезеңді активті жүргізу Б) окситоцинді венаға енгізу В) простагландинді енгізу Г) бас жарып шыққанда метилэргометринді венаға енгізу Д) босанғаннан кейінгі кезеңде іштің төменгі жағына суық басу 9. Босанғаннан кейінгі кезеңде физиологиялық қан жоғалту босанған әйел салмағынан құрайды (%): А) 0,1% Б) 0,3% В) 0,5% Г) 0,8% Д) 1% 10.Жүкті әйел эпидуральды анестезияны қолданғанда болуы мүмкін: А) гипертензия, анафилактикалық шок, венозды қан айналымның төмендеуі Б ) анафилактикалық шок, венозды қан айналымның төмендеуі, венаның қан толуының күшеюі В) венозды қан айналымның төмендеуі, венаның қан толуының күшеюі, дерматит Г) анемия, анафилактикалық шок, венаның қан толуының күшеюі Д) жүрек лақтырысының күшеюі, анафилактикалық шок, венозды қан айналымның төмендеуі 1.Г 2.А 3.Д 4.Д 5.А 6.В 7.Г 8.А 9.В 10.Б
СӨЖ Блок 5. Босану патологиясы Сабақ №11 1 Тақырыбы: Көп нәрестелі жүктілік, диагностикасы, жүктілік пен босануды жүргізу. 2. Мақсаты: Көп нәрестелі жүктілік диагностикасының алгоритмі бойынша білімін толықтыру. 3. Тапсырма: Көп нәрестелі жүктілік этиологиясы Жүктіліктің ерте және кеш мерзімінде көп нәрестелі жүктіліктің диагностикасы. Көп нәрестелі жүктілік ағымы мен босануды жүргізу ерекшеліктері Көп нәрестелі жүктілік кезінде кесар тілігі операциясына көрсеткіштер. 4. Орындау түрі: презентация 5. Орындау критериилері: презентация көлемі 10-15 слайд болуы керек презентацияны дайындағанда кемінде 4-5 әдебиеттер тізімі қолданылуы керек жұмыс мазмұнды әрі дұрыс жазылуы керек тексттің мазмұнына сәйкес қолданылған әдебиеттер көрсетілуі керек библиографияның дұрыс толтырылуы. Презентацияның болжамалы құрылымы: титулды беті (форма бойынша толтырылады) кіріспе (тақырыптың өзектілігін дәлелдеу) негізгі бөлігі (Алгоритм қөп нәрестелі жүктілік диагностикасының негізгі этаптарын дәлелді ашады) қорытынды (тақырыпты қорытындылайды немесе нәтижесін шығарады) әдебиеттер тізімі 6. Тапсыру мерзімі: 2 күн 7. Бағалау критерийлері: кафедраның қойылған талаптарына сәйкес тапсырмаларын дер кезінде тапсыру Ескерту: «қанағаттанарлықсыз» деген баға берілген тақырыпты орындай алмаған және тапсырмаларды орындауда әдейі қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Қанағаттанарлық» деген баға оқуын ары қарай жалғастыру үшін берілген тапсырманы көлемді орындаған, бірақ берілген тапсырманы орындауда және жауап беруде қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Жақсы» деген баға тақырыптың материалын толық білетін, бірақ тапсырманы орындау мен жауап беруде ұсақ қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Үздік» деген баға тақырыпты тереңінен және жан-жақты меңгерген, тапсырманы 8. Әдебиеттер: Негізгі: - Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996. - Савельева Г.М. Акушерство. - М.: Москва, 2000. Қосымша: - Серов В.Н. Практическое акушерство. - М.: Медицина, 1999. - Дуда В.И. Физиологическое акушерство. - Минск, 2000.
9. Бақылау: Тесттер 1. Көп ұрықты жүктілік бұл: А. Біруақытта бір немесе бірнеше ұрық дамыған жүктілік Б. Біруақытта екі немесе бірнеше ұрық дамыған жүктілік В. Ұрық біруақытта дененің біраз бөлігімен дамитын жүктілік Г. Біруақытта ұрықтың бірнеше ақауларымен дамитын жүктілік Д. Біруақытта бір немесе оданда көп нәресте туылатын жүктілік 2. Көпұрықтық жүктіліктің дамуының көбіне себебі болады: А. Жатыр дамуының ақауы Б. Бластомердің бөлінуі В. Тұқым қуалайтын алдын ала орналасу Г. Анасының жас жасы Д. Анасының кеш жасы 3. Қандай егіздер егіздер бір жұмыртқалық деп аталады? А. Бір жұмыртқа жасушасынан түзілеті Б. Екі жұмыртқа жасушасынан түзілген В. Үш жұмыртқа жасушасынан түзілген Г. Төрт жұмыртқа жасушасынан түзілген Д. Бес жұмыртқа жасушасынан түзілген 4. Екі жұмыртқалық егіздің түзілуінің жиі себебі А. Бір аналық безде бір мезгілде екі немесе оданда көп фоликулардың өсіп жетілуі Б. Екі жұмыртқада екі немесе оданда көп фоликула мен овуляцияның дамуы В. Екі немесе оданда көп жұмыртқа жасушасының бір фоликулада ұрықтануы Г. Екі немесе одан да көп жұмыртқа жасушасының екі жұмыртқадада ұрықтануы Д. Екі немесе одан да көп жұмыртқа жасушасының жатырда ұрықтануы 5. Бір жұмыртқалы егіздердің себебі; А. Екі немесе оданда көп ядросы бар жұмыртқа жасушасының ұрықтануы Б. Бір ядросы бар жұмыртқа жасушасының ұрықтануы В. Бір эмбриональды ұрықтың екіге бөлінуі Г. Біруақытта екі немесе одан да көп фоликулдың бір жұмыртқада дамуы Д. Бір фоликулада дамыған екі немесе оданда көп жұмыртқа жасушасының ұрықтануы 6. Екі жұмыртқалы егіздің жиілігі А. 85% Б. 75% В. 65% Г. 55% Д. 45% 7. Бір жұмыртқалы егіздің жиілігі А. 55% Б. 45% В. 35% Г. 25% Д. 15% 8. Бір жұмыртқалы егізде қабаттың орналасуы А. Амнион-хорион Б. Хорион-амнион В. Амнион амнион Г. Амнион-хорион-амнион Д. Хорион-амнион-хорион 9. Екі жұмыртқалы егізде қабаттың орналасуы А. Амнион-хорион Б. Хорион-амнион В. Амнион амнион Г. Амнион-хорион-амнион Д. Хорион-амнион-хорион 10. Көп ұрықты жүктілік кезінде болатын жиі асқынулар А. Жүктіліктің мерзімінен бұрын үзілуі Б. Дамудың маңызды бұзылысы В. Ұрықтың біреуінің өлімі Г. Ұрықтың біреуінің мумификациясы Д. Екі ұрықтың көлденең орналасуы
Эталон жауаптары: 1 – б,д 2 – а 3 – а 4 – а 5 – а 6 – а 7 – д 8 – в 9 – а,б 10 – а.
БЛОК № 5 Сабақ № 12 1. Тақырыбы: Геморрагиялық шок. АкушериядағыТШҚҰ синдромы. 2. СӨЖ мақсаты: акушерлік қан кетулер кезінде көмек көрсетуді ұйымдастыру мен жоспарлау бойынша білімдерін толықтыру. акушерлік қан кетулер кезінде шұғыл көмек көрсету бойынша білімдерін толықтыру.
3. Тақырып бойынша тапсырмалар: Лабораторлық зерттеу әдістерін көрсету арқылы геморрагиялық шоктың диагностикасының алгоритмін құрастыру Геморрагиялық шоктың интенсивті емінің алгоритмін құрастыру Лабораторлық зерттеу әдістерін көрсету арқылы ТШҚҰ-синдромының диагностикасының алгоритмін құрастыру ТШҚҰ-синдромының интенсивті емінің алгоритмін құрастыру
4. СӨЖ Орындау түрі: 1.Геморрагиялық шоктың диагностикасы мен интенсивті емінің алгоритмі 2.ТШҚҰ-синдромының диагностикасы мен интенсивті 5. Орындау критерилері: ТШҚҰ синдромы мен геморрагиялық шоктың диагностикасы мен емінің алгоритмінің болжамалы құрылымы: титулды беті (формасына сәйкес толтырылады) кіріспе (тақырыптың өзектілігіне анықтама беріңіз) негізгі бөлігі (ТШҚҰ-синдромы мен геморрагиялық шоктың диагностикасы мен интенсивті емінің алгоритмінің негізгі этаптарын дәлелді түрде ашады) 4. қорытынды (тақырыпты қорытындылайды немесе нәтижесін шығарады) 5. әдебиеттер тізімі ТШҚҰ синдромы мен геморрагиялық шоктың диагностикасы мен интенсивті емінің алгоритмін толтыруға кіретін міндеттер: жұмысының көлемі 3-4 басылым бетіне сәйкес келуі керек жұмыс мазмұнды әрі дұрыс жазылуы керек тексттің мазмұнына сәйкес қолданылған әдебиеттер көрсетілуі керек библиографияның дұрыс толтырылуы. 6. Тапсыру мерзімі: «Қан кетулер» тақырыбы біткен соң 7. Бағалау шарттары:
Ескерту: түзету коэффициенті – 4. Мысалы: 5 критерий бойынша 25 балл алды х 4 = 100 балл. 8. Әдебиеттер: Негізгі: - Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996. - Савельева Г.М. Акушерство. - М.: Москва, 2000. Қосымша: - Серов В.Н. Практическое акушерство. - М.: Медицина, 1999. - Дуда В.И. Физиологическое акушерство. - Минск, 2000. 9. Бақылау: 1. Акушериядағы геморрагиялық шоктың себептері 2. Геморрагиялық шоктың критерилері 3. Акушериядағы ТШҚҰ-синдромының себептері Тесттер 1. Геморрагиялық шок немен көрінеді? А. микроциркуляция бұзылысы Б. Терінің бозаруы В. Жедел тамырішілік гемолиз Г. Бауырдың деструктивті процесі Д. Микроциркуляция бұзылыстары байқалмайды
2. Геморрагиялық шоктың пайда болуы: А.Жалпы жедел гемодинамиканың бұзылуы Б. Артериялық және орталық веноздық қанның катострофиялық түсуі В. Ағзада микроциркуляцияның бұзылуы Г. Ағзаларда жедел жетіспеушіліктің дамуы Д. Гиперкоагуляцияның дамуы 3. Геморрагиялық шоктың неше сатысы бар? А. 1 Б. 2 В. 3 Г. 4 Д. 5 4.Геморрагиялық шоктың бірінші сатысына тән А. Жағдайы қанағаттанарлық, АҚ 100/60с.б, PS 85 мин/сағ терісі әлсіз солғын,Нв100г/л, диурез бұзылмаған Б. Жағдайы қанағаттанарлық,АҚ 90/60с.б PS100 терісі әлсіз солғын,Нв80г/л,диурез бұзылған В. Жағдайы ауыр,АҚ 80/40, Hb 50 г/л , олиго анурия,PSәлсіз,анурия Г. Жағдайы агониялық, АҚ 40/0 PS әлсіз,анурия Д. Кома,әйел өлімі 5. Геморрагиялық шоктың екінші сатысына тән: А. Жағдайы қанағаттанарлық АҚ 100/60 PS 85 мин,терісі әлсіз солғын,Hb90 г/л,диурез бұзылмаған Б. Жағдайы қанағаттанарлық АҚ 90/60мин,PS100, терісі әлсіз солғын, Hb80г/л,диурез бұзылған В. Жағдайы ауыр, АҚ80/40мм, PS120 мин,терісі солғын Нв 40-50 г/л,олиго анурия Г. Жағдай агониялық АҚ 40/0мм с.б PS әлсіз,біреулік, анурия Д. Кома,әйел өлімі 6. Геморрагиялық шоктың үшінші сатысына тән: А. Жағдайы қанағаттанарлық АҚ 100/60мм,PS 85 мин,терісі әлсіз солғын Нв90 г/л, диурез бұзылмаған Б. Жағдайы қанағаттанарлық АҚ 90/60мм,PS85 мин,терісі әлсіз солғын Нв 80г/л, диурез бұзылған. В. Жағдайы ауыр АҚ 40/0мм PS120 мин,терісі солғын,акрациаоз,Нв 40-50 г/л, олиго – анурия Г. Жағдайы агониялық АҚ 40/0мм,PS әлсіз біреулік ,анурия Д. Кома,әйел өлім 7.Геморрагиялық шоктың төртінші дәрежесіне тән: А. Жағдайы қанағаттанарлық,АҚ 100/60мм,PS 85 мин,терісі әлсіз солғын Нв 90г/л диурез бұзылмаған Б. Жағдайы қанағаттанарлық,АҚ 90/60мм PS 100 мин,терісі әлсіз солғын,Нв 80 г/л,диурез бұзылған В. Жағдайы ауыр АҚ 40/0м, PS 120 мин терісі солғын,акрацианоз Нв 40-50 г/л, олиго анурия Г. Жағдайы агониялық АҚ 40/0 мм,PS әлсіз біреулік, анурия Д. Кома,әйел өлімі 8. ТІШҚҰ синдромының дамуына әсер етеді: А. Қан кету Б. Қан тамырлар өткізгіштігінің жоғарылайды В. Қан ұю факторларының бұзылысы Г. Массивті гематрансфузия Д. Экстрагенитальды патология. 9.ТШҚҰ-ның маңызды патологиялық ерекшелігі қандай? А. Қан ұю жүйесінің активациясы Б. Протеазалық гуморальды жарылыс В. Жалпы гемодинамиканың жедел бұзылысы Г. Ағзадағы микроциркулияциялық бұзылыс Д. Ағзадағы жедел жетіспеушілік 10. ТШҚҰ синдромының сатысының классификациясы: А. І сатысы-гипокоагуляция және тромбоциттің агрегациясы Б. ІІ сатысы-үдемелі гипокоагуляция және тромбоцитопения В. ІІІ сатысы-терең гипокоагуляция Г. ІV сатысы- тұрақтандырушы Д. Vсатысы-кома,өлім
Жауаптары эталоны: 1 – а, б, в, г 2 – а, б, в, г 3 –г 4 –а 5 –б 6 – в 7 – г 8 –а, б, в, г 9 – а, б 10 – а, б, в, г
СӨЖ Блок 5. Босану патологиясы Сабақ №13 1. Тақырыбы: Акушериядағы заманауи кесар тілігі операциясы. Көрсеткіштері және қарсы көрсеткіштері. Операция түрлері. 2. Мақсаты: - Акушериядағы оперативті араласулардың негізгі сұрақтарын оқып үйрену 3. Тақырып бойынша тапсырмалар: Перзентхананың операция жасайтын бөлімнің құрылымы мен жұмысын ұйымдастыру. Операциялық алаң мен қолды өңдеудің қандай әдістері Жоспарлы кесар тілігінің көрсеткіштері Жедел кесар тілігінің көрсеткіштері Кесар тілігі операциясының техникасы Босанғаннан кейінгі кезеңді жүргізу. 4. Орындау түрі: презентация 5. Орындау критерийлері: презентация көлемі 10-15 слайд болуы керек презентацияны дайындағанда кемінде 4-5 әдебиеттер тізімі қолданылуы керек жұмыс мазмұнды әрі дұрыс жазылуы керек тексттің мазмұнына сәйкес қолданылған әдебиеттер көрсетілуі керек библиографияның дұрыс толтырылуы. Презентацияның болжамалы құрылымы титулды беті бөлімденуі (презентация бөлігінің мазмұны алғашқы бетінен бастап көрсетілу реттілігімен орналасуы қажет); кіріспе (зерттелетін мәселені құрастыру, презентацияның тапсырмасын, мақсатын, өзектілігін анықтау); негізгі бөлігі (презентацияның әр бір бөлігі мәселелердің бөліктерін дәлелді ашады, алдыңдағы бөліктің логикалық жалғасы болып табылады); қорытынды (қорытынды жасалады, ұсыныстар жасауға болады); әдебиеттер тізімі 6. Тапсыру мерзімі: 2 күн 7. Бағалау критерийлері: кафедраның қойылған талаптарына сәйкес тапсырмаларын дер кезінде тапсыру Ескерту: «қанағаттанарлықсыз» деген баға берілген тақырыпты орындай алмаған және тапсырмаларды орындауда әдейі қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Қанағаттанарлық» деген баға оқуын ары қарай жалғастыру үшін берілген тапсырманы көлемді орындаған, бірақ берілген тапсырманы орындауда және жауап беруде қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Жақсы» деген баға тақырыптың материалын толық білетін, бірақ тапсырманы орындау мен жауап беруде ұсақ қателіктер жіберген студенттерге қойылады. «Үздік» деген баға тақырыпты тереңінен және жан-жақты меңгерген, тапсырманы қатесіз орындаған студенттерге қойылады.
Максималды баллдардың саны
8. Әдебиеттер: Негізгі: - Бодяжина В.И. и др., Акушерство. - М.: Медицина, 1996. - Савельева Г.М. Акушерство. - М.: Москва, 2000. - Дуда В.И.//Оперативная акушерство :Уч. Пособие – М.: Интерпрессервис; Книжный Дом, 2003-576с. Қосымша: - Серов В.Н. Практическое акушерство. - М.: Медицина, 1999. - Дуда В.И. Физиологическое акушерство. - Минск, 2000. - Найхус Л.М., Вителло Дж., Конден Р.Э.//Руководство по неотложной диагностике заболеваний органов брюшной полости – М.: Бином, 2000-320с.
9.Бақылау
Тесттер: 1. Негізгі акушериялық операцияларды көрсетіңіз: А) кесар тілігі Б) акушерлік қысқыштар В) жатыр мойны жыртылуын тігу Г) перинеотомия, перинеоррафия Д) тубэктомия, цистэктомия
2. Жатырды қай артериялар қанмен қамтамасыздайды: А) жатыр артериясы Б) аналық без артериясы В) жалпы мықын артериясы Г) жалпы ұйқы артериясы Д) түтіктік артерия
3. Сыртқы жыныс мүшелерін қай артериялар қанмен қамтамасыздайды: А) ішкі ұйқы артериясы Б) сыртқы ұйқы артериясы В) сыртқы мықын артериясы Г) жалпы мықын артериясы Д) жатыр артериясы
4. Какие артерии кровоснабжают шейку матки: А) ішкі ұйқы артериясы Б) сыртқы ұйқы артериясы В) сыртқы мықын артериясы Г) жалпы мықын артериясы Д) жатыр артериясы
5. Жатыр мойнының жыртылуының жіктелуі: А) күштеу Б) күштеусіз В) бірінші дәреже Г) екінші дәреже Д) үшінші дәреже
6. Аралықтың жыртылуының себептері: А) жоғарға аралық Б) аралық ригидность промежности В) тар жамбас Г) босануды дұрыс жүргізбеу Д) мерзімінен бұрын босану 7 Жамбас түбінің бірінші қабат бұлшықетіне кіретіндер А.Тік ішектің сыртқы сфинктері Б.Пиязшық губкалы бұлшықет В. Жоғарғы аралық көлденең бұлшықет Г. Отырықшы үңгірлі бұлшықет Д.Аралықтың терең көлденең бұлшықет
8. Жамбас түбінің екінші қабат бұлшықетіне кіретіндер А.Тік ішектің сыртқы сфинктері Б.Пиязшық губкалы бұлшықет В. Жоғарғы аралық көлденең бұлшықет Г. Отырықшы үңгірлі бұлшықет Д.Аралықтың терең көлденең бұлшықет
9. Жамбас түбінің үшінші қабат бұлшықетіне кіретіндер А. Пиязшық губкалы бұлшықет Б. Отырықшы В. Артқы өтісті көтеретін бұлшықет Г. Аралықтың терең көлденең бұлшықет Д. Аралықтың беткей көлденең бұлшықет
10. Жатыр мына қабаттардан тұрады: А) эндометрии Б) миометрий В) периметрий Г) параметрий. Д) субэндотелиальді
Жауаптар эталоны :
1.А.Б.В.Г 2.А.Б. 3.Б 4.А.Д 5.В.Г.Д 6.А.В.Г 7.А.Б.В.Г. 8.Д 9.В 10.А.Б.В
БЛОК 6 Босанудан кейінгі кезеңнің физиологиясы. Сабақ № 14 1. Тақырыбы: Кесар тілігінен кейінгі перитонит. 2. СӨЖ мақсаты: Акушерия және гинекологиядағы акушерлік перитонит, жайылған септикалық инфекциялар кезіндегі білімі мен ұйымдастыру біліктілігін және дәрігерлік үрдісті жүзеге асыру мен жоспарлауда өзіндік шешім қабылдауын қалыптастыру. 3. Тақырып бойынша тапсырма: 1. Акушерлік перитониттің, жайылған септикалық инфекцияның диагностикалық алгоритмін 2. құру. 3. Акушерлік перитониттің, жайылған септикалық инфекцияның емдеу алгоритмін құру. 4. Орындалу түрі: 1. Акушерлік перитониттің диагностика және емдеу алгоритмі. 2. Жайылған септикалық инфекцияның диагностика және емдеу алгоритмі. 5. Орындау критерилері: Акушерлік перитониттің және жайылған септикалық инфекцияның диагностикасы мен емінің үлгі құрылысы: · титульді бет (үлгі бойынша толтырылады) · кіріспе (тақырып актуальділігін анықтау) · негізгі бөлім (акушерлік перитонит пен жайылған септикалық инфекцияның диагностикасы · мен емі кезіндегі негізгі этаптарды ашып дәлелдеу алгоритмі) · қорытынды (тақырып бойынша қорытындылау немесе жалпы шешім беріледі) · әдебиеттер тізімі Акушерлік перитонит пен жайылған септикалық инфекцияның диагностикалық және емдеу алгоритмін толтыру міндеттері: 1. жұмыс көлемі 3-4 баспа бетінен аспау керек 2. жұмыс ұқыпты орындалу керек, жазу мәдениетін сақтай отырып 3. жазу барысында әдебиеттерге сүйенетін тексттер болу керек 4. библиографияны дұрыс толтыру 6. Тапсыру мерзімі:”Босанудан кейінгі іріңді септикалық аурулар бөлімін біткен кнезінде” 7. Бағалау критерилері:
Ескерту: дұрыстау коэффициенті – 4. Мысалы: 5 критерий бойынша 25 балл х 4 = 100 балл. 8. Әдебиеттер: Негізгі: - Бодяжина В.И. және т.б., Акушерство. - М.: Медицина, 1996. - Савельева Г.М. Акушерство. - М.: Москва, 2000. Қосымша: - Серов В.Н. Практическое акушерство. - М.: Медицина, 1999. - Дуда В.И. Физиологическое акушерство. - Минск, 2000. - Чернуха Е.А. Родовой блок. - М.: Медицина, 2000. 9. Бақылау: 1. Босанудан кейінгі іріңді-септикалық аурулардың жіктелуі 2. Акушерлік перитониттің клиникасы 3. Жайылған септикалық инфекцияның клиникасы
Тесттер 1. Босанудан кейінгі септикалық аурулардың I этапына жатады: Б) метрит, параметрит, шектелген тромбофлебит, сальпингоофорит, пельвиоперитонит; В) перитонит, үдеген тромбофлебит, септикалық шок; Г) септицимия; септикалық шок; Д) мастит; серозды мастит; іріңді мастит. 2. Босанудан кейінгі септикалық аурулардың II этапына жатады: Б) метрит, параметрит, шектелген тромбофлебит, сальпингоофорит, пельвиоперитонит; В) перитонит, үдеген тромбофлебит, септикалық шок; Г) септицимия; септикалық шок; Д) мастит; серозды мастит; іріңді мастит.
3. Босанудан кейінгі септикалық аурулардың III этапына жатады: Б) метрит, параметрит, шектелген тромбофлебит, сальпингоофорит, пельвиоперитонит; В) перитонит, үдеген тромбофлебит, септикалық шок; Г) септицимия; септикалық шок; Д) мастит; серозды мастит; іріңді мастит.
4. Босанудан кейінгі септикалық аурулардың IV этапына жатады: Б) метрит, параметрит, шектелген тромбофлебит, сальпингоофорит, пельвиоперитонит; В) перитонит, үдеген тромбофлебит, септикалық шок; Г) мастит; серозды мастит; іріңді мастит. Д) сепсис, септикопиемия
5. Босанудан кейінгі эндометрит нешінші күні дамиды: А) 1-2 күннен кейін Б) 3-4 күннен кейін В) 5-6 күннен кейін Г) 14-15 күннен кейін Д) 20-21 күннен кейін 6. Босанудан кейінгі метрит нешінші күні дамиды: А) 2-3 күннен кейін Б) 4-7 күннен кейін В) 9-10 күннен кейін Г) 14-15 күннен кейін Д) 20-21 күннен кейін
7. Босанудан кейінгі параметрит нешінші күні дамиды:
А) 6-7 күннен кейін Б) 8-9 күннен кейін В) 10-12 күннен кейін Г) 14-15 күннен кейін Д) 20-21 күннен кейін
8. Босанудан кейінгі перитонитте қандай ем түрі көрсетілген: А) лапаротомия, жатыр артерияларын байлау Б) лапаротомия, құрсақ қуысын дренаждау В) лапаротомия, қынапүстілік жатыр ампутациясы Г) лапаротомия, түтіктерімен жатыр экстирпациясы, құрсақ қуысын дренаждау Д) лапаротомия, қосалқыларсыз жатыр экстирпациясы
9. Жедел жәрдем дәрігері шақырылды. Босанған әйелде босанғаннан кейінгі 15 тәулік. Дене температурасы - 39˚С, сүт бездері қалыпты, пальпацияда ішінің төменгі бөлігі ауырсынады, жиі кіші дәретке отыру, жыныс жолдарынан серозды-іріңді бөліністер. Сіздің диагнозыңыз: А) Босанғаннан кейінгі кезең. Метроэндометрит Б) Босанғаннан кейінгі кезең. Лохиометра В) Босанғаннан кейінгі кезең. Гематометра Г) Босанғаннан кейінгі кезең. Мастит Д) Босанғаннан кейінгі кезең 14 сутки
10. Жедел жәрдем дәрігері шақырылды. Босанған әйелде босанғаннан кейінгі 15 тәулік. Дене температурасы - 39˚С, сүт бездері қалыпты, пальпацияда ішінің төменгі бөлігі ауырсынады, жиі кіші дәретке отыру, жыныс жолдарынан серозды-іріңді бөліністер. Сіздің тактикаңыз: А) Амбулаторлы жағдайда ем ұсыну; Б) Босану үйіне госпитализациялау; В) Ыстықты түсіретін дәрі енгізу; Г) Қабынуға қарсы ем жүргізу; Д) Физиотерапия.
Жауаптар эталоны: 1.А 2.Б 3.В 4.Д 5.Б 6.Б 7.В 8.Г 9.А 10.Б
БЛОК 6 Сабақ №15 1. Тақырыбы: Септикалық шок. Клиникасы. Диагностикасы. Емдеу әдістері. 2. СӨЖ мақсаты: Акушерия және гинекологиядағы клиникалық есеп құру жолымен септикалық шок кезіндегі білімі мен ұйымдастыру біліктілігін және дәрігерлік үрдісті жүзеге асыру мен жоспарлауда өзіндік шешім қабылдауын қалыптастыру. 3. Тақырып бойынша тапсырмалар: 1. Тақырыпқа сәйкес науқастың шағымдарын толық және дұрыс сипаттау 2. Тақырыпқа сәйкес ауру және өмір анамнезін толық және дұрыс сипаттау 3. Тақырыпқа сәйкес обьективті белгілерін толық және дұрыс сипаттау 4. Тақырыпқа сәйкес сараптау және инструментальді зерттеулерді толық және дұрыс 5. сипаттау 6. Берілген патология бойынша науқастың емін толық және дұрыс ұсыну 4.Орындалу түрі: Клиникалық ситауциялық есеп құру
5.Клиникалық ситуациялық есеп құрылысының үлгісі: · Титульді бет (үлгі бойынша толтырылады) · Паспорттық бөлім (ТАӘ, жасы) · Шағымдары · Анамнезі (берілген патологияға қатысы бар мәліметтерді ғана көрсету) · Обьективті қарау, арнайы акушерлік зерттеулердің мәліметтері (сипаттау арқылы беру) · Лабораторлы-инструментальді зерттеу әдістері (описать анализы и данные диагноз қоюға · қажетті инструментальді зерттеу нәтижелерін беру) · Әдебиеттер тізімі 6.Клиникалық ситуациялық есепті толтыру міндеттері: 1. Диагноз қоюға жеткілікті көлемде есептердің болуы 2. Клиникалық ситуациялық есеп ұқыпты орындалу керек, жазу мәдениетін сақтай отырып 3. Библиографияны дұрыс толтыру 7. Тапсыру мерзімі: 2 аптадан кешікпей 8. Бағалау критерилері:
|