Номенклатурасы, стереоизомериясы. 15 страница

4. Полидентантты лигандалар. Полидентантты лигандалары бар комплексті қосылыстардың түзілуі. Хелаттардың құрылысы мен қасиеттері. Хелатотерапия. Заттар молекулаларының құрылысы мен олардың физиологиялық әсері арасындағы байланыс.

5. Комплексонометрия. Олардың санитарлық-клиникалық анализде қолданылуы.

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ТАПСЫРМА:

1. Ақпараттың түрлі көздерін пайдалана отырып, қарастырылатын тақырыптың материалын жоғарыда тізіп көрсетілген сұрақтар бойынша оқып-зерттеу (төменде көрсетілген әдебиетті пайдалануға болады).

2. Есептер мен тапсырмалар жиынтығынан оқытушының нұсқауы бойынша әр түрлі типті 5-10 есепті шығару [5] (6 тақырып).

ОрЫндалу КритериЙлері:

Есептерді шығаруға қойылатын талаптар:

· әрбір студент үшін шығару үшін есептердің санын оқытушы жеке түрде анықтайды;

· есептер СӨЖ-на арналған дәптерге өрнектеліп жазылады;

· шешуі бар есеп толығынан мәліметтердің берілгені, түсіндірулері мен жауабы көрсетілген, есептің сатылай шығарылу жолы болуы тиіс.

БАҒАЛАУ КритериЙЛЕРІ:

СӨЖ орындағаны үшін максимальды балл жинаудың критерийлері:

· СӨЖ бойынша тапсырмаларды кестеге сәйкес тапсыру;

· мәтінді құрастыру;

· есептерді шығару – дұрыс орындау және сәйкесінше өңдеу, комплексті қосылыстың құрылысын түсіндіре білу және оқытушының сұрағына жауап бере білу, ұқсас есептерді шығара білу қабілеті;

· тест-бақылауды (карт-бақылау) орындау жолымен СӨЖ-н қорғау, СӨЖ-ң зерттелінген тақырып бойынша оқытушының сұрағына жауап бере білу қабілеті.

Есептерді шығаруда максимальды балл жинаудың критерийлері:

барлық тапсырмалар дұрыс орындалынса;
жазба толық, дұрыс, қажетті логикалық кезектілікте баяндалынса;
студент әрбір сатыны, біріншілік және екіншілік диссоциациялану процестерінің мәнін, комплексті ионның тұрақсыздық константасының физикалық мәнін түсіндіре алады;
студент тақырыптың негізгі түсініктерін біледі, ағзадағы комплексті қосылыстардың биологиялық ролін және олардың медицинада қолданылуын сипаттауға қабілетті;
студент басқа тақырыптарды, сондай-ақ, басқа пәндерді оқып-үйренуде алған білімін пайдалана біледі;
студент оқытушының сұрағына жылдам және дұрыс жауап бере алады.

ТАПСЫРУ МЕРЗІМІ:Үшінші апта

Әдебиет:

Негізгі:

1. Сейтембетов Т.С. Химия. – Алматы, 1994.

2. Ленский А.С.Введение в бионеорганическую и биофизическую химию.- М.: ВШ, 1989.-193-230 б.

3. Веренцова Л.Г., Нечепуренко Е.В., Батырбаева А.Ә., Карлова Э.К. Бейорганикалық, физикалық және коллоидты химия: оқу құралы - Алматы: «Эверо», 2009.- 86-103 б.

4. Веренцова Л.Г., Нечепуренко Е.В. Неорганическая, физическая и коллоидная химия: сборник задач и упражнений - Алматы, 2011.- 300 б.

Қосымша:

1. Ершов Ю.А. және т.б. Общая химия. Биофизическая химия. Химия биогенных элементов.- М.: ВШ, 2003.- 164-203 б.

2. Слесарев В.И. Химия. Основы химии живого. - СПб.: Химиздат, 2001.- 243-265 б.

3. Ленский А.С., Белавин И.Ю., Быликин С.Ю. Биофизическая и бионеорганическая химия: учебник для студентов медицинских ВУЗов.- М.:ООО «медицинское информационное агентство», 2008.- 328-358 б.

4. Зеленин К.Н., Алексеев В.В. Химия.- С.-Пб.: ЭЛБИ-СПб, 2003.- 167-171 б.

5. Попков В.А., Пузаков С.А. Общая химия: учебник.- М.: ГЭОТАР-Медия, 2009.- 649-686 б.

6. Глинка Н.Л. Общая химия: Учебное пособие для вузов/Под ред. В.А.Рабиновича и др. – М.: Интеграл-Пресс, 2006. – С. 354-378.

7. Есімжан А.Е. Жалпы химия практикумы- Алматы, 2001.

БАҚЫЛАУ

Бағаланатын компетенция:

3) Өзін-өзі дамыту.

Бақылау әдістері:

3) Тапсырмалардың орындалуын тексеру;

4) Тест тапсырмаларын орындау (Веренцова Л.Г., Нечепуренко Е.В., Құсаинова Ж.Ж., Карлова Э.К. Бейорганикалық, физикалық және коллоидты химия (бақылау тестері - Алматы: «Эверо», 2009.- 95-114 б.)

Бақылау сұрақтары

Комплекс түзуші атомдардың электронды қабатының құрылысының қандай ерекшеліктері болуы тиіс?
Нақты мысалдар арқылы ковалентті байланыстың пайда болудың алмасу және донорно-акцепторлы механизмдерін түсіндіріңіз. ковалентті байланыстың қасиеттерін сипаттаңыз. Сутектік байланыс. Молекулааралық және молекулаішінаралық сутектік байланыс.
Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыстың ерекшеліктері. Аммоний катион мысалға ала отырып, донорлы-акцепторлы байланыстың түзілу механизмін қарастырыңыз.
Вернердің координациялық теориясының негізгі ережелерін айтып шығыңыз.
Комплексті қосылыс деген не? Қандай элементтердің атомдары мен иондары комплекс түзушінің ролін атқарады? Неліктен? Комплекс түзушінің координациялық саны.
Лигандалар деген не? Лигандалар ролін атқаратын иондар мен молекулалардың электронды құрылысының ерекшеліктері қандай? Лиганданың дентанттылығы дегеніміз не? Комплексті қосылыстың ішкі сферасы неден тұрады? Ішкі сфераның зарядын қалай есептейді?
Комплексті иондар қалай жіктеледі? Комплексті қосылыстарда изомерияның қандай түрі кездеседі? Нақты мысалдар арқылы көрсетіңіз.
Комплексті қосылыстар номенклатурасының негізгі принциптері.
Комплексті бөлшектің диссоциациясы. Тұрақтылық және тұрақсыздық константалары. Комплексті қосылыстардың құрамына және тұрақтылығына қандай факторлар әсер етеді?
Хелаттар деген не? Хелаттардың медицинада қолданылуы. Ауыр металдардың улылығы немен түсіндіріледі? Ауыр металдар тұздарымен уланғанда антидот ретінде қандай қосылыстар пайдаланылады?
Металлоферменттер және басқа биокомплекстердің (гемоглобин, хлорофилл және т.б.) құрылысының ерекшеліктерін сипаттаңыз.

Тесттер

Веренцова Л.Г., Нечепуренко Е.В., Батырбаева А.Ә., Карлова Э.К. Бейорганикалық, физикалық және коллоидты химия: оқу құралы - Алматы: «Эверо», 2009.- 98-103 б.

№2 СӨЖ

Тақырыбы: s-, p-, d- элементтер және олардың қосылыстарының медициналық-биологиялық маңызы

Цели:

· сформировать понятие о биогенных элементах и их классификации;

· научить описывать строение электронной оболочки атомов и ионов биогенных элементов;

· сформировать знания о биологической роли биогенных s-, p-, d-элементов;

· развивать у студентов мотивацию изучения химии посредством рассмотрения биологической роли биогенных элементов и использования их соединений в медицинской практике;

· ақпаратпен өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын жетілдіру.

задачи обучения:

· ознакомить с современной теорией строения атома и обосновать зависимость свойств биогенных элементов от строения их атомов и положения в ПСЭ;

· ознакомить с топографией биогенных элементов по органам, тканям и биожидкостям организма;

· сформировать навыки составления электронных формул атомов и ионов химических элементов;

· ознакомить с биологической ролью биогенных s-, p-, d-элементов и проиллюстрировать на примерах применение в медицине соединений s-, p-, d-элементов;

· ознакомить с причинами возникновения эндемических заболеваний;

· организовать защиту результатов выполнения СРС.

ОРЫНДАЛУ ФОРМАСЫ:

· оқу материалын өздігінен зерттеу;

· оқытушы көрсеткен тақырып бойынша реферат жазу (презентация құрастыру).

Тақырыптың негізгі сұрақтары:

Квантово-механическая модель атома. Квантовые числа. Правила заполнения электронной оболочки атома.
Биогенные элементы. Классификации биогенных элементов.
Особенности строения строение атомов биогенных элементов.
Биогенные s-, p-, d- элементы, их свойства, биологическая роль и применение соединений в медицине.
Влияние экологических факторов на здоровье человека.

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ТАПСЫРМА:

1. Ақпараттың түрлі көздерін пайдалана отырып (төменде көрсетілген әдебиетті пайдалануға болады), қарастырылатын тақырыптың материалын жоғарыда тізіп көрсетілген сұрақтар бойынша оқып-зерттеу.

2. Оқытушының нұсқауы бойынша тапсырма орындау немесе реферат жазу (презентация құрастыру). Тапсырманы таңдау студенттің дайындық деңгейіне байланысты.

Тапсырма:

Электронды формулаларын жазу (оқытушының нұсқауы бойынша):

а) биогенді элементтер атомдарының: натрий, калий, магний, кальций, селен, хлор, фтор, бром, иод, темір, кобальт, мырыш, мыс, молибден, марганец, хром, никель;

б) биогенді элементтер иондарының: Na⁺, K⁺, Mg²⁺, Ca²⁺, Se²⁺, Cl^-, F^-, Br^-, I^-, Fe²⁺, Co²⁺, Zn²⁺, Cu²⁺, Mo²⁺, Mn²⁺, Ni²⁺.

Составить краткую характеристику указанного преподавателем биогенного элемента по следующему плану:

· топография элемента;

· биологическая роль элемента;

· нарушения деятельности организма, вызываемые избытком и недостатком элемента;

· применение в медицине его соединений.

Примерные варианты тем рефератов:

· Биологическая роль элементов–органогенов и их соединений в растительном и животном мире.

· «Металлы жизни» и роль их соединений в живом организме.

· Эндемические заболевания: причины, проявление и методы профилактики.

· Неполноценное питание как причина заболеваний.

· Человек и биосфера. Влияние технического прогресса на здоровье человека.

· Биологическая роль s-элементов и применение в медицине их соединений.

· Биологическая роль р-элементов и применение в медицине их соединений.

· Биологическая роль d-элементов и применение в медицине их соединений.

ОрЫндалу КритериЙлері:

Есептерді шығаруға қойылатын талаптар:

· әрбір студент үшін шығару үшін есептердің санын оқытушы жеке түрде анықтайды;

· есептер СӨЖ-на арналған дәптерге өрнектеліп жазылады;

· орындалған тапсырма толық түрде берілген мәліметтер, керекті түсіндірулері мен жауабы көрсетілген, тапсырманың сатылай шығарылу жолы болуы тиіс.

Рефератты дайындау және өңдеу үшін қойылатын талаптар:

● реферат 4-5 бет болуы керек (қосымшалар реферат көлеміне кірмейді);

● рефератты орындағанда пайдаланылатын әдебиеттер саны 8-10 кем болмауы ұсынылады,

● реферат сауатты, баяндау реті сақталып жазылуы тиіс;

· рефератты баяндау барысында пайдаланылған әдебиеттер көзі көрсетілуі тиіс;

· библиографияны дұрыс өңдеу қажет;

Рефераттың құрылымы:

● мұқаба бет,

● мазмұны (реферат тарауларының басталған нөмірлері көрсетілген реттілікте баяндалуы)

· кіріспе (зерттелетін мәселенің мәніне анықтама беру, рефераттың өзектілігі, мақсаты мен міндеттерін анықтау),

· негізгі бөлім (рефераттың осы бөлімінің әрбір тарауы жекеленген мәселені немесе оның бір қырынан дәлелдеп ашады; алдыңғы тараудың логикалық жалғасы болып табылады; осы бөлімде кестелер, сызбанұсқалар, графиктер, суреттер және т.б. келтірілуі мүмкін),

· қорытынды (түжырымдар келтіріледі немесе рефераттың тақырыбы бойынша жалпы қорытынды беріледі, ұсыныстар келтіріледі),

· әдебиеттер тізімі.

БАҒАЛАУ КритериЙЛЕРІ:

СӨЖ орындағаны үшін максимальды балл жинаудың критерийлері:

· СӨЖ бойынша тапсырмаларды кестеге сәйкес тапсыру;

· тапсырманы орындау – дұрыс орындау және сәйкесінше өңдеу, оқытушының сұрағына жауап бере білу, ұқсас тапсырманы орындай білу қабілеті;

· тест-бақылауды (карт-бақылау) орындау жолымен СӨЖ-н қорғау, СӨЖ-ң зерттелінген тақырыбы бойынша оқытушының сұрағына жауап бере білу қабілеті.

Тапсырманы орындағаны үшін максимальды балл жинаудың критерийлері:

барлық тапсырмалар дұрыс орындалынса;
жазба толық, дұрыс, қажетті логикалық кезектілікте баяндалынса;
студент тақырыптың негізгі түсініктерін біледі, биогенді элементтердің биологиялық ролін және олардың қосылыстарының медицинада қолданылуын сипаттауға қабілетті;
студент басқа тақырыптарды, сондай-ақ, басқа пәндерді оқып-үйренуде алған білімін пайдалана біледі;
студент оқытушының сұрағына жылдам және дұрыс жауап бере алады.

Рефератты жазуда максимальды балл жинаудың критерийлері:

· СӨЖ бойынша тапсырмаланы кестеге сәйкес тапсыру;

· рефератты жазу, бектілген талаптарға сәйкес өңдеу, оны қорғау;

Рефератты орындағаны үшін максимальды балл жинаудың критерийлері:

· рефераттың мазмұны тақырыпқа және қойылған міндеттерге сәйкес болуы тиіс;

тақырыптың толық ашылуы және жаңашыл мәлімет көздерінің саны жеткілікті болуы керек;

· материал жеткілікті түрде жалпыланған, нақты және айқын түрде қорытындылар жасалынған болуы тиіс;

графиктер, иллюстрациялар ақпаратты түрде берілуі және жақсы сапада болуы тиіс;

рефераттың өңделінуі қойылатын талаптарға толығынан сай болуы керек (төменде берілген);

студент тақырыптың материалын терең меңгере алады; қойылған сұрақтарға жүйелі, негізді түрде жауап бере алады.

ТАПСЫРУ МЕРЗІМІ:Төртінші апта

Әдебиет:

Негізгі:

1. Ленский А.С.Введение в бионеорганическую и биофизическую химию.- М.: ВШ, 1989.- 175-192 б.

2. Веренцова Л.Г., Нечепуренко Е.В., Батырбаева А.Ә., Карлова Э.К. Бейорганикалық, физикалық және коллоидты химия: оқу құралы - Алматы: «Эверо», 2009. - 104-129 б.

Қосымша:

1. Ершов Ю.А. и др. Общая химия. Биофизическая химия. Химия биогенных элементов.- М.: ВШ, 2003.- 204-383 б.

2. Слесарев В.И. Химия. Основы химии живого. - СПб.: Химиздат, 2001.- 284-374 б.

3. Ленский А.С., Белавин И.Ю., Быликин С.Ю. Биофизическая и бионеорганическая химия: медициналық ЖОО-на арналған құрал.-М.:ООО «медицинское информационное агентство», 2008.-17-70 б.

4. Зеленин К.Н., Алексеев В.В. Химия.- С.-Пб.: ЭЛБИ-СПб, 2003.- 268-287, 349-372, 384-433 б.

5. Попков В.А., Пузаков С.А. Общая химия: оқу құралы.- М.: ГЭОТАР-Медия, 2009.- 335-574 б.

6. Глинка Н.Л. Общая химия: ЖОО-на арналған құрал./В.А.Рабинович және т.б. редакциялауы. – М.: Интеграл-Пресс, 2006. – 37-71, 79-84 б.

БАҚЫЛАУ

Бағаланатын компетенция:

4) Өзін-өзі дамыту.

Бақылау әдістері:

5) Тапсырмалардың орындалуын тексеру немесе рефератты қорғау;

6) Тест тапсырмаларын орындау (Веренцова Л.Г., Нечепуренко Е.В., Құсаинова Ж.Ж., Карлова Э.К. Бейорганикалық, физикалық және коллоидты химия (бақылау тестері - Алматы: «Эверо», 2009.- 115-134 б.)

Бақылау сұрақтары

12. Какие элементы называются биогенными? Какие элементы относятся к макроэлементам? К микроэлементам? Какие элементы называют органогенами? Перечислите их. Какова их биологическая роль? Перечислите металлы жизни.

13. Покажите строение электронной оболочки атома на примере атомов биогенных элементов. Приведите примеры биологической роли s-, p-, d-элементов. Какие соединения s- и p-элементов, применяемые в медицинской практике, вам известны?

14. Топография элементов по органам, тканям и биожидкостям организма. Дайте определения понятиям синергизм и антагонизм элементов. Назовите основные внутриклеточные и внеклеточные ионы. Какие биогенные элементы входят в состав ферментов?

15. Почему ион стронция является антагонистом иона кальция? Как влияет радиоактивный изотоп стронция-90 на организм человека?

16. Охарактеризуйте биологическую роль ионов галогенов. Какие заболевания вызывает их недостаток и избыток? Биологическая роль фтора, хлора, брома, йода. Применение в медицине их соединений.

17. Биологическая роль кальция. Заболевания, его недостатком и избытком.

18. Какие ионы обуславливают осмотическое давление крови? Какие элементы составляют основу костной ткани?

19. Биологическая роль железа. Как проявляется влияние избытка и недостатка этого элемента?

20. Охарактеризуйте биологическую роль ионов цинка. Какие заболевания вызываются их недостатком?

21. Каким образом можно восполнить недостаток в организме ионов кальция (иода, железа)?

22. Какие соединения биогенных элементов используются в качестве плазмозаменяющих, регидрирующих, антисептических, слабительных средств? Приведите примеры неорганических соединений, используемых в качестве дезинфицирующих средств?

Тесттер

Веренцова Л.Г., Нечепуренко Е.В., Батырбаева А.Ә., Карлова Э.К. Бейорганикалық, физикалық және коллоидты химия: оқу құралы - Алматы: «Эверо», 2009.- 124-129 б.

СӨЖ №3

ТАҚЫРЫБЫ:Органикалық қосылыстардың номенклатурасы, изомериясы және жіктелуі.

МАҚСАТЫ:

Ø студенттердің көмірсутектер жайлы оқып үйренгендерін бір жүйеге келтіру,

Ø ИЮПАК номенклатурасы бойынша органикалық қосылыстардың атауларын және химиялық реакция теңдеулерін жазуға үйретіп дағдыландыру,

Ø биология, экология, биохимия, биология, химия курстарының пәнаралық байланыстарын негізге ала отырып студенттердің танымдық белсенділігін арттыру.

ОҚЫТУ МІНДЕТТЕРІ:

Ø Құрылымдық формуласы бойынша функционалдық топтарының бар екенін және органикалық қосылыстың қай класынаа жататындығын анықтуға уйрету.

Ø органикалық қосылыстың атауын ИЮПАК номенклатурасы бойынша, немесе атауы бойынша құрылымдық формуласын жазуға үйрету.

Ø Көміртегі қаңқасының құрылымына орай органикалық қосылыстың класын анықтауға үйрену.

Ø Жаңа тақырыптарды меңгеріп, олардық ішінен ең маңыздысын бөліп алу қабілеттілігін дамыту;

Ø Ақпаратттарды қабылдау, талдау және алдына мақсат қоя білуге, оған жету жолдарын таңдай білу қабілеттерін дамыту.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ:

1) Органикалық қосылыстардың жіктелуі: көміртегі қаңқасының құрылымына және функционалды топ табиғатына орай. Функционалды топ.

2) Құрылымдық формула, құрылымдық изомерлер. Органикалық радикалдар.

3) Органикалық қосылыстар үшін номенклатура бойынша атауды құрастырудың негізгі ережелері. Органикалық реакциялардың типтері. Реакция механизмдері. Мезомерлік және индуктивтік электронды эффектілер.

2.Тақырып бойынша конспект.

3. Тапсырманы орындау:

1. 4-метилпентен-2; циклогексан; 2,4-диметилпентан; орто-метилэтилбензол; пентадиен-1,3 формулаларын жазыңыз.

2. ИЮПАК номенклатурасы бойынша келесі қосылыстарды атаңыз:

3. Гексанның үш изомерін жазыңыз және атаңыз. Біріншілік, екіншілік, үшіншілік, төртіншілік көміртек атомдарын көрсетіңіз.

4.Құрамы С₅Н₁₀алкеннің барлық изомерлерін жазыңыз және атаңыз. Олардың қайсысы цис- және транс- изомер түзеді?

5.Пропанның, бутанның, бензолдың радикалдарын атаңыз және жазыңыз.

6.Этил спиртінің молекулярлық формуласы С₂Н₆О бар. Тағы қандай қосылыс осы формулаға сәйкес келеді? Бұл құрылымдық изомерлерді жазыңыз және атаңыз.

Пропенге: а) бромды, б) бромсутекті қосу реакцияларының схемасын жазыңыз. Реакция механизмін талдаңыз.

ОРЫНДАЛУ ФОРМАСЫ:

· оқытушының нұсқауы бойынша ,оқу материалын өз бетінше оқыту арқылы тапсырманы орындау;

· берілген сұрақтар бойынша тақырып бойынша конспект жазу.

ТАПСЫРУ МЕРЗІМІ:12 аптадан кем емес.

ОрЫндалу КритериЙлері:

КРИТЕРИЙДІ БАҒАЛАУ:

СӨЖ орындағаны үшін максимальды балл жинаудың критерийлері:

· СӨЖ бойынша тапсырмаларды кестеге сәйкес тапсыру;

· Қойылған ұсыныстарға сәйкес конспекті жазу, және оны қорғау;

· есептерді шығару;

· тест-бақылауды (карт-бақылау) орындау;

· СӨЖ-ң зерттелінген тақырып бойынша оқытушының сұрағына жауап бере білу қабілеті.

Бақылау:

Осы сабақта компетенцияны бағалау әдісі төмендегідей:

«Өзін өзі дамыту және даму»: бағалау компетенциясы ауызша сұрау бойынша сұрақтарға жауап беру (тесттілеу және карт.бақылау); тапсырманы орындау; тақырып бойынша конспекті тексеру; сөзжұмбақ құрастыру арқылы өткізіледі.

ҰСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТ:

Негізгі:

6. Тюкавкина Н.A., Бауков Ю.И., “Биоорганическая химия“,Москва, 2006. -545б.

7. Р.Д.Асанбаева, М.И.Ильясова “Биологиялық маңызды органикалық қосылыстардың құрылысы мен реакциялық қабілеттілігінің теориялық негіздері”, Алматы, 2003.- 90б.

8. Р.Д.Асанбаева, Ш.Г.Салықова “Биоорганикалық химиядан практикум”Алматы, 2003.

9. Асанбаева Р.Д., Ильясова М.И., Салыкова Ш.Г., “Биоорганикалық химиядан емдеу, бала емдеу, санитария-гигиена, тіс емдеу факультеттерінің студенттерінің өзіндік жұмысына арналған әдістемелік құрал”, Алматы, 2003.- 50б.

Қосымша әдебиеттер:

10. Райлс А. қосалқы авторлармен бірге«Основы органической химии», 1983.

11. Степаненко Б.Н. «Курс органической химии», Москва,1981.

12. Артеменко А.И. «Органическая химия. Теоретические основы, углубленныйкурс»,Москва , 1997.

13. Шабаров Ю.Ф. «Органическая химия», Москва, 1996.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ:

Сұрақтар:

1) Көмірсутектер, жіктелуі.

2) Функционалды топтар. Органикалық қосылыстардың кластары.

3) Қаныққан көмірсутектер (алкандар, циклоалкандар).

а) Алкандар. Гомологтық қатары, жалпы формуласы, радикалдар. Құрылымдық формулалары. Бірінші, екенші, үшінші және төртінші реттік көміртегі атомдары туралы түсінік. Электрондық құрлымы, химиялық табиғатының байланысы және гибрид түрлері. Изомериясы мен номенклатурасы.

б) Циклоалкандар. Құрылымы туралы түсінік.

в) Алкандар, циклоалкандардың кеңістіктік құрлымы. Циклогексанның, бутанның конформациялары.

4) Қанықпаған көмірсутектер (алкендер, алкадиендер).

а) Алкендер. Гомологтық қатары, жалпы формуласы, радикалдар. Құрылымдық формулалары. Электрондық құрлысы, химиялық байланыстың табиғаты және гибрид түрлері. Бутеннің мысалымен изомерлер түрлері. Қанықпаған көмірсутектердің кеңістіктік құрылымы.

б) Алкадиендер. Бутадиен, электрондық құрылымы, қабысу жүйесіне түсініктеме.

5) Ароматты көмірсутектер. Ароматтылық критерилері. Бензолдың гомологтық қатары,жалпы формуласы. Радикалдар. Құрылымдық формулалар. Гибридтену түрлері. Бензолдың екі орын басушылары бар туындыларының изомериясы, номенклатурасы.

Тесттер:

1. Төмендегі формулалардың қайсысы пентен-2 –ге сәйкес келеді?

1) СН₂=СН-СН₂-СН₂-СН₃

2) СН₃-С=СН-СН₃

СН₃

⇐ Предыдущая 9 10 11 12 13 141516 17 18 Следующая ⇒